سرویس ماشین

چگونه خودرو را در حد ابتدایی سرویس کنیم؟

به منظور کم کردن هزینه ها، شما می توانید به جای اینکه خودرو را در یک گاراژ شیک و گرانقیمت بگذارید و پول تعویض قطعات و حق سرویس بدهید، خودتان بدون داشتن هیچگونه ابزار خاصی سرویس اولیه خودروتان را انجام دهید.

وقتی خودتان ماشین را سرویس کنید، علاوه بر صرفه اقتصادی، می دانید که کار خوب انجام شده و قطعات با کیفیت بکار رفته اند –مثلا روغن خوبی توی ماشین ریخته شده است.

ابزارهایی که برای سرویس ماشین نیاز دارید

اگر قصد دارید خودتان سرویس اولیه خودروتان را انجام دهید، باید مطمئن باشید که ابزار های مناسب را دارید:

• یک مجموعه سر سوکت (از جمله سوکت جداکننده شمع )
• سینی تعویض روغن (می توانید سطل هم استفاده کنید
• فیلتر روغن عوض کم (یا مدل سه شانه یا زنجیری)
• آچار (ترجیحا آچار طوقه ای )
• پیچ گوشتی (اختیاری)
• جک
• طناب اکسل (می توانید از رمپ هم استفاده کنید)
• درجه فشار تایر
• دستمال و زیرانداز کهنه
• قیف (اختیاری)
• دستکش نیتریلی (اختیاری)

گرچه این ابزارها در ابتدا هزینه بردار هستند اما وقتی تهیه کنید و داشته باشیدشان، قادر خواهید بود برای همیشه خودتان ماشینتان را سرویس کنید (و نه فقط ماشین خودتان) که در بلند مدت مقدار زیادی پس انداز خواهید کرد.

چیزهای دیگری که برای سرویس کردن ماشین نیاز دارید

هدف از سرویس کردن ماشین، تعویض چند قطعه خاص و مایعات داخل ماشین برای نرم کار کردن خودرو است. در نتیجه، باید قطعاتی هم برای تعویض بخرید. برای اینکه مطمئن باشید قطعه درستی خریداری می کنید، دفترچه راهنما خودرو را بخوانید.

• روغن
• فیلتر روغن
• شمع
• فیلتر هوا
• ضدیخ
• مایع شیشه شور

کارهایی که در یک سرویس ابتدایی انجام می شود

هر گاراژی سرویس اولیه را به نحوی خاص انجام می دهد. اما این کارها را همه شان باید انجام دهند:

• تعویض روغن
• تعویض شمع
• تعویض فیلتر هوا
• بررسی فشار باد تایر
• بررسی کل وضعیت تایر
• بررسی آب  و روغن ماشین

تعویض روغن

قبل از اینکه بروید زیر ماشین، اولین کاری که باید بکنید این است که کمی ماشین را گرم کنید، مثلا یک دور در محله تان بزید یا بگذارید 5 دقیقه یکجا روشن باشد. این کار باعث می شود روغن روان تر حرکت کند و سریع تر خالی شود.

بسته به ارتفاع مدل خودروتان شاید لازم نباشد برای تعویض روغن ماشین را روی رمپ برده یا با طناب اکسل بالا ببرید. ولی در کل بالا بردن ارتفاع ماشین کار را راحت تر می کند.

وقتی چه با رمپ چه با جک ماشین را به ارتفاع مطلوب رساندید، وقت آن است که سطل یا سینی تخلیه روغن را زیر مخزن روغن سوخته بگذارید. قبل از انکه بازش کنید، در محفظه روغن را که زیر کلاهکی در سمت راست موتور هست بردارید، چون وقتی این در بسته باشد، ممکن است برای تخلیه روغن از پایین، مکش ایجاد شود.

آنچه باید به دنبالش بگردید در واقع یک پیچ است که زیر مخزن بسته شده است. معمولا یا یک پیچ 14 میل یا پیچ آلن هستند که با آچار فرانسه قابل باز کردن می باشند.

وقتی روغن تو سینی می ریزد، ابزار بیرون آورنده فیلتر روغن را بردارید، فیلتر روغن فعل را بگیرید، و با یک حرکت چرخشی پادساعتگرد بیرون بکشید. معمولا یک ساعتی زمان می برد تا روغن موتور کاملا خالی شود؛ ضرورتی ندارید آنقدر صبر کنید (گاراژها اینقدر صبر نمی کنند) اما اگر وقت دارید، طبیعتا منطقی است که تا جایی که می شود، بگذارید روغن کهنه بیرون بیاید.

وقتش که شد، فیلتر روغن جدید را بردارید و پوش پلاستیکی اش را کمی با روغن جدید خیس کنید که جاگذاری اش راحت تر شود. درست مثل فیلتر قبلی جای گذاری کنید و با دست محکمش کنید. برای آنکه مطمئن شوید خوب جا رفته و روغن ریزی نخواهد داشت، از همان ابزار درآورنده فیلتر استفاده کنید تا حتی محکم تر فرو برود.

قبل از آنکه پیچ مخزن روغن سوخته را دوباره ببندید، می توانید کمی از روغن جدید را داخل موتور بریزید تا از زیر بیرون بریزد و اگر چیز یاز روغن قبلی مانده به همراهش خالی شود. این مرحله ضرورتی ندارد، پس فقط پیچ مخزن روغن را ببندید و ماشین را از روی رمپ یا اکسل پایین ببرید.

برای بالاتر رفتن دقت کار در زمان ریختن روغن، میتوانید از قیف استفاده کنید. حواستان باشد کم کم بریزید تا سرریز نشود. وقتی سطح روغن به زیر علامت حداکثر (ماکسیمم) رسید، در محفظه روغن را ببندید و ماشین را به مدت 10 دقیقه روشن کنید تا روغن به همه قسمت های لازم برسد.

موتور را خاموش کنید و دوباره سطح روغن را چک کنید. اگر سطح روغن پایین تر از علامت نصف رفته بود، دوباره مقدار بیشتری روغن اضافه کنید.

بعد از تعویض روغن، خیلی مهم است که روغن کهنه را چکار می کنید. روغن موتور استفاده شده باید در یک ظرف در بسته نگهداری شده و با هیچ ماده دیگری ترکیب نشود. به هیچ وجه روی زمین نریزید یا نگذارید توی سینی بماند.

روغن تعویض شده را به یک مرکز روغن یا تعمیرگاه ببرید تا به روشی امن دور ریخته شود. برای این منظور می توانید با مرکز بازیافت منطقه تماس بگیرید.

تعویض شمع

معمولا سازندگان تویه می کنند که هر 30000 مایل (به دفترچه راهنما ماشینتان رجوع کنید)، شمع را تعویض کنید.

اگر ماشینتان خوب استارت نمی خورد و یا وقتی یکجا روشن ست زیادی می لرزد، یا مصرف سوختش کم شده، این ها نشانه این است که شمع باید عوض شود. همچنین می توانید با چشم ببینید که آیا دنده ها خورده اند و یا آیا سرامیک قسمت وسط ترک برداشته است؟

برای پیدا کردن شمع فقط کافی است سیم هایش را دنبال کنید. معمولا در یک طرف موتور هستند. سیم های شمع را از پشت جدا کنید، نه خود سیم را، سپس می توانید شمع را ببینید.

سوکت آن را دربیاورید و در جا خالی سیم ها بگذارید. روی گیره فشار بیاورید و با چرخش پادساعتگرد سوکت، از جایش جدایش کنید. حالا بقیه قسمت ها را با دست هم می توانید در بیاورید.

یک شمع نو خریداری کرده و جای قبلی بگذارید و با دست فشار دهید تا جا برود. حواستان باشد قبل از اینکه با آچار در جایش محکم کنید، ابتدا با دست در جایش بگذارید. سیم های شمع را به جای اولشان برگردانید و همه گیره های بعدی را هم همینگونه نصب کنید.

تعویض فیلتر هوا

اغلب خودروها یک جعبه هوا برای پوشاندن فیلتر هوا دارند. معمولا فقط با چند گیره محکم شده اند اما بعضی ها هم با پیچ نگه داشته می شوند، بنابراین شاید پیچ گوشتی لازم داشته باشید.

وقتی جعبه هوا را باز کردید، می توانید برش دارید تا فیلتر هوا را ببینید که احتمالا بخاطر آلودگی هایی که تهویه کرده، سیاه شده است. فیلتر قدیمی را بیرون بکشید و با یک فیلتر نو تمیز سفید جایگزینش کنید.

دوباره به راحتی جعبه فیلتر را سر جایش بگذارید و محکم کنید.

تنظیم باد تایر

وقتی فشار بار تایر را تنظیم می کنید، بهتر است تایرها سرد باشند. برای اینکه درست بتوانید بررسی کنید، باید ابتدا بدانید فشار باد درست چقدراست. معمولا در دفترچه راهنما خودرو نوشته است، ویا داخل چهارچوب درب راننده.

درجه فشار باد را به سوراخ برجسته هر تایر متصل کرده و عدد نشان داده شده را بخوانید و با مقدار مشخص شده در دفترچه راهنما مقایسه کنید. اگر فشار کم است، می توانید یک پمپ هوا بخرید تا لاستیک را باد بزنید، می توانید هم به تعمیرگاه ببرید و انجا این کار را بکنید. ولی اگر فشار خیلی زیاد بود، کلاهک را باز کنید و بگذارید کمی از هوا خارج شود و کم کم فشار باد را بررسی کنید تا زمانی که درست شود.

یادتان نرود لاستیک زاپاس را هم چک کنید- معلوم که نیست چه زمانی قرار است به کارتان بیاید.

بررسی وضعیت کلی تایر

علاوه بر فشار باد لاستیک، باید عمق شیارهای روی تایر را هم بررسی کنید و ببینید هیچگونه آسیب مثل پارگی، برش، و یا هرچیزی که لای شیارها گیر می کند، وجود نداشته باشد.

اگر هر کدام از تایرها کمتر از حد معمول برجستگی شیار دارند (یعنی صاف شده اند) باید فورا تعویضشان کنید. این هم کاری است که خودتان می توانید انجام دهید. اما برای بالانس چرخ ها بهتر است بگذارید یک متخصص این کار را با تجهیزات پیشرفته تر بکند.

بررسی روغن ترمز و ضدیخ و ضدجوش

سرویس ابتدایی، علاوه بر تعویض روغن، شامل بررسی سطح دیگر مایعات خودرو مثل شیشه شوی، ضد یخ، روغن ترمز، روغن هیدرولیک و خنک کننده موتور هم می شود.

با استفاده از یک میله باریک نشان دار می توانید به راحتی مقدار هر یک از اینها را اندازه بگیرید. اگر کم بودند، می توانید – و باید- پرشان کنید.

چند مورد دیگر در زمان سرویس خودرو

انجام کارهایی که در بالا گفتیم در مخارجتان صرفه جویی می کند و باعث می شود بهتر متوجه شوید ماشینتان چطور کار می کند. اما این ها فقط بررسی های ابتدایی هستند که باید هر سال انجام شوند.

بیشتر ماشین ها هر یک سال درمیان به سرویس کامل و درست و حسابی تری نیاز دارند تا موتور، فرمان، سیستم حرکتی، سوخت، برق کشی، ترمزها، اگزوز و احتراق آن هم توسط مکانیک متخصص بررسی شود.