صداهای بوق ماشینها، سروصدای بازی بچهها در پارک یا مدرسه نزدیک خانه و صدای ساختوساز ساختمانها از جمله صداهای آزاردهندهای هستند که میتوانند آرامش شما را تحت تأثیر قرار دهند. صداهای اذیتکننده به خانه محدود نیستند صدای موتور خودرو هم میتواند بسیار آزارنده باشد. به همین دلیل ساختمانها و ماشینهایی که عایق صوتی هستند یک ویژگی ارزشمند دارند. عایق صوتی مزایای بسیار زیادی دارد و البته انواع عایق صوتی هم وجود دارند که هرکدام ویژگیهای منحصربهفردی دارند. در این مقاله با اهمیت استفاده از عایق صوتی و انواع آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
آنچه در ادامه میخوانیم:
عایق صوتی چیست
به هر وسیلهای که بتواند به طریقی فشار صوتی را کاهش دهد، عایق صوتی گفته میشود. روشهای مختلفی برای ایجاد عایق صوتی وجود دارد. در برخی روشها بین منبع صدا و گیرند فاصله ایجاد میکنند و در برخی دیگر از موادی که قابلیت جذب صدا (امواج صوتی) را دارند برای کاهش صدا استفاده میکنند. همچنین گاهی با استفاده از موانع در جلوی منبع صدا آن را خنثی میکنند. برای مثال در بزرگراههای تهران از موانعی با نام دیوار صوتی برای کاهش صدایی که به خانههای نزدیک بزرگراه میرسد، استفاده میکنند.
پوشاندن قسمتهای مختلف دیوار، سقف و کف ساختمان با موادی مانند الیاف صوتی یا پنل آکوستیک برای کاهش آلودگی صوتی یکی از روشهای رایج برای کاهش صدا است. علاوه بر خانهها و دفاتر اداری استفاده از عایق صدا برای مکانهایی مانند سالنهای سینما، سالنهای کنفرانس و استودیوهای موسیقی از اهمیت بسیاری برخوردار است.
اهمیت استفاده از عایق صوتی
به نظر میرسد زندگی در دنیای مدرن و شلوغی بیش از اندازه شهرها لذت چند دقیقه سکوت را از ما گرفته است. عایقکاری برای کاهش صدا بیش از هر چیز برای آرامش ما اهمیت دارد. هرکدام از ما نیاز داریم تا ساعاتی از روز را به آرامش و سکوت سپری کنیم تا تواناییهای روانی خود را بازیابیم. پس شاید بتوان گفت اهمیت استفاده از عایق صوتی در سکوتی است که به ما هدیه میکند.
مزایای استفاده از عایق صوتی
استفاده از عایق صوتی مزایای قابل توجهی دارد که باعث میشود در اولویت بسیاری از افراد قرار بگیرد:
-
استفاده از عایق صوتی باعث کاهش و کنترل بهتر صدا میشود.
-
عایقهای صوتی با از بین بردن پژواک یا انعکاس صدا باعث میشوند کیفیت صدا در اتاق بهبود پیدا کند.
-
عایق صوتی باعث جلوگیری از ورود سروصدای محیط بیرون یا اتاقهای مجاور به داخل اتاق میشود.
اگر عایق صدا بهدرستی استفاده شود میتواند در مقابل ورود نم و رطوبت و قاچ هم مقاومت خوبی داشته باشد.
انواع عایق صوتی
متریال بسیار متنوعی برای عایق صوتی وجود دارد. به طور معمول برای عایق کردن پنجرهها از پنجره دوجداره استفاده میشود. پنجرههای دوجداره انواع مختلفی دارند و برخی از آنها عایقهای صوتی بهتری هستند. برای عایق کردن کف، سقف و دیوار و مواد مختلفی وجود دارد که در ادامه به معرفی برخی از آنها خواهیم پرداخت:
۱. پشم سنگ
پشم سنگ یک عایق صوتی - حرارتی است که هم مانع عبور صدا میشود و هم دما را حفظ میکند و ازآنجاکه ضدحریق است کاربردهای بسیاری دارد. با وجود تمام این مزایا پشم سنگ غبار و الیاف بسیار ریزی تولید میکند که بهراحتی وارد ریه و چشم انسان شده و خطراتی را برای سلامت ما ایجاد میکنند.
از پشم سنگ برای عایق کردن انواع لوله، تأسیسات، تانکرهای حمل قیر، لولههای نفت و گاز و انواع ساختمان مانند سالنهای ورزشی، آموزشگاههای موسیقی و ساختمانهای مسکونی استفاده میشود.
۲. یونولیت
یکی از انواع عایق صوتی که به صورت توکار در دیوار ساختمانها به کار میرود یونولیت است. معمولاً ورقههای یونولیت در مرحله سفتکاری ساختمان در قسمتهای مختلف دیوار یا سقف و کف اضافه میشوند و از انتقال صدا جلوگیری میکنند. طول عمر بالا، وزن کم، قیمت مناسب و قابلیت بازیافت از جمله مزایایی است که باعث میشود، یونولیت بهعنوان عایق صدا کارآمد باشد.
۳. عایق پنلی آکوستیک
عایقهای پنلی از نظر ساختار طوری هستند که صدا را جذب میکنند و طنین صدا را هم تا حد بسیار زیادی کم میکنند. اندازه، رنگ، طرح و اشکال این پنلها بسیار متنوع است و به همین دلیل علاوه بر کاربردی که بهعنوان عایق صوتی دارند برای تزیین دیوارها هم مناسب هستند. بهعلاوه بسیاری از این پنلها تا حدی عایق حرارتی هستند و به حفظ دمای اتاق هم کمک میکنند. فوم آکوستیک یا فوم شانه تخم مرغی یکی از پرکاربردترین انواع این پنلها است.
۴. عایق پاششی پلییورتان
دو نوع عایق پاششی پلی یورتان حرارتی و صوتی وجود دارد. حجم فوم پاششی پلی اورتان بعد از استفاده تا پنجاه برابر زیاد میشود و از آنجایی که حبابهای هوا در بین آن گیر میافتند، عملکرد خوبی بهعنوان عایق صوتی دارد. این فوم هنگام استفاده گازهای بسیار مضری منتشر میکند و به همین دلیل کار با آن مستلزم رعایت اصول ایمنی بسیار دقیقی است. همچنین این ماده تجدیدناپذیر است و استفاده از آن برای محیط زیست مناسب نیست.
۵. عایق الاستومری
الاستومری یک عایق صوتی و عایق برودتی نسوز است که از ترکیبات پلیمری الاستومریک ساخته شده و بهعنوان عایق حرارتی هم کاربرد دارد. از مزایای این عایق میتواند به انعطاف زیاد و وزن کم اشاره کرد. این عایق به صورت رولی، ورقهای و لولهای در بازار وجود دارد و ممکن است پشت آن چسبدار یا بدون چسب باشد.
۶. پشم شیشه
یکی از قدیمیترین عایقهای صوتی و حرارتی موجود، پشم شیشه است که به صورت رولی، تختهای و لولهای در بازار وجود دارد و به دلیل نصب آسان، وزن کم و مقاومت در برابر آتشسوزی کاربردهای بسیار دارد. با اینکه کار با پشم شیشه بسیار راحت است؛ اما برخورد آن با پوش و چشم یا ورود ذرات آن به ریه میتواند باعث بروز مشکلات سلامت شود. در نتیجه توصیه میشود تا حتماً هنگام کار با پشم شیشه از دستکش، عینک و ماسک استفاده کنید.
۷. پانل گچی
در مکانهایی که سقف کاذب یا پوشش دیواری دارند میتوان از پانل گچی بهعنوان عایق صوتی استفاده کرد. نصب و نگهداری از این پنلها راحت است و با توجه به تنوع رنگ و طرحی که دارند در دکوراسیونهای مختلف قابل استفاده هستند. این پانلهای همچنین تا حد زیادی قابلیت تصفیه هوا و جذب آلودگیها را هم دارند.
روشهایی برای عایقکاری صوتی
بهترین روش برای عایقکاری صوتی این است که ساختمان در هنگام ساخت عایقکاری شود. برای این منظور باید تمام راههای انتقال صدا مانند کانالها تهویه هوا و کلید پریزها بهدرستی نصب شده و عایق صوتی باشند. همچنین بهتر است از مصالح سخت در ساخت بنا استفاده نشود و تمام لولههای آب و فاضلاب هم عایق صوتی داشته باشند.
استفاده از لوازم منزل کمصداتر میتواند هزینه بیشتری را برای ساکنین در پی داشته باشد؛ اما ارزش آرامش نهایی که به دست میآورید را خواهد داشت. همچنین کفپوشهایی مانند سرامیک، چوب و بتن راحتتر صدا را منتقل میکنند، میتوانید به جای این مواد از کفپوشهای عایق صوتی استفاده کنید.
عایق صوتی برای ماشین
هدف از استفاده از عایق صوتی خودرو این است که انواع صدا به داخل کابین کمتر نفوذ کنند. به این ترتیب سرنشینان خودرو سفر آرامتر و راحتتری را تجربه خواهند کرد. عایق صوتی در قسمتهای مختلف خودرو استفاده میشود برای مثال میتوانید از این عایقها در سقف، در، کف، داشبورد و حتی صندوق عقب استفاده کنید.
این عایقها علاوه بر آنکه میتوانند سروصدای بیرون را کاهش دهند، صداهای خود ماشین مثل صدای موتور و صدای چرخ روی جاده را هم کاهش میدهند. نمد صداگیر خودرو، اسپریهای عایق صدا، ورقهای عایق صوتی ماسهای یا سربی و پدهای عایق صوتی خودرو از جمله مواردی هستند که برای کاهش آلودگی صوتی در داخل ماشین به کار میروند.