یکی از روش‌های قدیمی عایق‌بندی، قیرگونی است، که با قرار گرفتن گونی در بین لایه‌های قیر، انسجام و پایداری بالایی ایجاد می‌کند. این روش با اجرای آسان و مصالح در دسترس، به‌ویژه برای فضاهای کوچک، شناخته شده است. اما معایبی نظیر خطرناک بودن به دلیل داغی قیر، پوسیدگی در طول زمان و پارگی در اثر نشست سازه‌ها نیز دارد. به تدریج در بسیاری از موارد، از جمله عایق‌سازی پشت‌بام‌ها، ایزوگام جایگزین قیرگونی شد. این تغییر به دلیل عمر مفید طولانی‌تر و امنیت بیشتر ایزوگام صورت گرفت. با این حال، برای عایق‌سازی سرویس‌های بهداشتی، همچنان از قیرگونی استفاده می‌شود. در این مطلب، قصد داریم همه موارد مهم در مورد قیرگونی را بررسی کنیم و به مقایسه آن با ایزوگام بپردازیم.
آنچه در ادامه می‌خوانیم:
تعریف قیرگونی
قیرگونی نوعی عایق رطوبتی است که با ترکیب قیر و گونی (چتائی) ساخته می‌شود. در این روش گونی، نقش تثبیت‌کننده دارد و باعث می‌شود قیر در محل خود ثابت بماند. عمر مفید قیرگونی حدود ۱۰ سال است. این عایق به صورت یک لایه و دو لایه قابل اجراست و ضخامت آن معمولا بین ۲ تا ۳ سانتی‌متر است. ضخامت بالای قیرگونی باعث شده است که بسیار مناسب استفاده در عایق‌کاری سرویس‌های بهداشتی باشد.
معمولا گونی مورد استفاده در قیرگونی، از دیگر کشورها وارد شده و در سه درجه مختلف به فروش می‌رسد. قیر و گونی استفاده شده در این روش دارای ویژگی‌های خاصی است که به آن اجازه می‌دهد به عنوان یک عایق رطوبتی مؤثر عمل کند.
مشخصات قیر
قیر یکی از فرآورده‌های نفتی به رنگ سیاه است که به دلیل پیوستگی و چسبندگی بالا، در عایق‌بندی قیرگونی استفاده می‌شود. این ماده از ترکیب هیدروکربن‌های آلی با ترکیبات شیمیایی تولید می‌شود و در دمای محیط به صورت جامد است، اما با حرارت دادن به حالت روان در می‌آید.
قیر مصرفی در این روش از تقطیر نفت خام تولید می‌شود و در بازار به سه نوع مختلف عرضه می‌شود.
1. قیر جامد (A.C): این نوع قیر جامد است و مستقیما از تقطیر نفت خام به دست می‌آید.
2. قیر حاصل از هوا دادن: این قیرها با هوا دادن به قیرهای جامد تولید می‌شوند و انواع مختلفی دارند.
3. قیر اکسید شده (R): این نوع قیر از طریق هوا دادن به قیرهای نرم، ساخته می‌شود و یکی از ویژگی‌های مهم آن انعطاف‌پذیری بالاست.
مشخصات گونی
گونی مصرفی در این روش، از الیاف زبر و ضخیم کناف چتایی با بافتی ساده تشکیل شده است. براساس استانداردهای کشور، گونی مورد استفاده باید دارای ویژگی‌هایی از قبیل نو بودن، بافت ریز و سالم بودن باشد. همچنین، گونی نباید آلودگی داشته باشد و وزن هر متر مربع از آن باید تقریبا ۳۸۰ گرم باشد.
انواع قیرگونی
قیرگونی به دو شکل تک لایه و دولایه قابل اجرا است. این تنوع می‌تواند ناشی از نوع روش اجرایی یا نوع قیر و گونی استفاده شده در هر روش باشد.
قیرگونی تک لایه
در اجرای قیرگونی یک لایه، ابتدا محل مورد نظر به طور کامل تمیز می‌شود. سپس یک لایه قیر بر روی سطح اعمال می‌گردد و در ادامه، یک لایه گونی روی قیر قرار داده می‌شود. در نهایت، یک لایه دیگر قیر بر روی گونی پخش می‌شود.
قیرگونی دو لایه
برای اجرای قیرگونی دولایه، ابتدا یک لایه قیر روی سطح اعمال می‌شود و سپس یک لایه گونی روی آن قرار می‌گیرد. در مرحله بعد، یک لایه دیگر قیر بر روی گونی اول پخش می‌شود و سپس لایه دوم گونی بر روی آن قرار می‌گیرد. در نهایت، لایه آخر قیر بر روی گونی دوم ریخته می‌شود.
باید توجه داشت که نباید آک و شفته آهکی، در مجاورت قیرگونی قرار گیرند، زیرا این مواد موجب فاسد شدن قیر و آسیب به عایق‌بندی می‌شوند. در صورتی که نیاز به استفاده از ملات بود، می‌توان از سیمان استفاده کرد. ضخامت قیرگونی دولایه معمولا بین ۲ تا ۳ سانتی‌متر است.
موارد استفاده از قیرگونی
قیرگونی یکی از روش‌های عایق‌بندی است که در گذشته کاربرد فراوانی داشته و عمدتا برای عایق‌سازی پشت بام‌ها استفاده می‌شد. امروزه این روش بیشتر در مکان‌هایی مانند کف دستشویی، سرویس‌های بهداشتی و آشپزخانه‌ها به‌کار می‌رود. همچنین، قیرگونی برای عایق‌سازی پای ستون‌های فلزی، به منظور جلوگیری از زنگ‌زدگی و عایق‌سازی دیوارها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روش اجرای قیرگونی
یکی از پیش‌شرط‌های اساسی در اجرای قیرگونی، خشک و صاف بودن سطح نصب است. بنابراین لازم است تا پیش از شروع به کار، اطمینان حاصل کنید که سطح مورد نظر خشک باشد. قیرگونی به هیچ وجه نباید در زمان بارندگی انجام شود. اگر قصد دارید قیرگونی را روی پشت بام انجام دهید، باید قبل از شروع، یک شیب مناسب برای هدایت آب به ناودان‌ها و آبریزها ایجاد شود.
تعداد لایه‌های قیرگونی بر اساس نوع پوشش محافظ، محل نصب و شرایط جوی منطقه تعیین می‌شود. پس از اتمام عایق‌بندی، این عایق رطوبتی باید تست شود. برای این منظور، سطح عایق به مدت 24 ساعت آبگیری می‌شود و در این مدت نباید هیچ‌گونه نشتی مشاهده شود.
قیرگونی بهتر است یا ایزوگام؟
نصب ایزوگام به دلیل سادگی و ایمنی بیشتر و همچنین تولید آلودگی کمتر، به مراتب راحت‌تر از قیرگونی است. این روش با استفاده از مشعل و خمیر پرایمر، به سادگی قابل اجرا است. در مقابل، اجرای قیرگونی نیاز به حرارت بسیار بالا برای ذوب کردن قیر دارد.
قیرگونی با مشکل پوسیدگی روبرو است، در حالی که ایزوگام چنین مشکلی نداشته و دوام بیشتری دارد. برندهای تجاری مختلفی برای ایزوگام وجود دارند. انتخاب یک برند معتبر می‌تواند کیفیت ایزوگام را تضمین کند، در حالی که در مورد قیرگونی چنین گزینه‌ای وجود ندارد و کیفیت کار، تنها به مهارت مجری، بستگی دارد.
قیر در مقابل نور خورشید و گرما نرم می‌شود، اما ایزوگام، به ویژه با لایه آلومینیومی موجود در آن، مقاومت بالایی در برابر خورشید دارد و می‌تواند گرما را بازتاب دهد. همچنین، ایزوگام در برابر حلال‌های نفتی مقاوم است، در صورتی که قیر در این شرایط حل می‌شود.
وزن لایه قیرگونی بیشتر از ایزوگام است، بنابراین باید در مکان‌هایی که نمی‌توانند وزن زیادی را تحمل کنند، این نکته را در نظر گرفت. همچنین، هزینه این نوع عایق‌کاری کمتر از ایزوگام است که این یکی از مزایای قیرگونی به شمار می‌رود.
برای عایق‌بندی مکان‌هایی با زاویه‌های پیچیده و دشوار، مانند کف سرویس‌های بهداشتی، که عایق باید زیر پوششی مانند کاشی و سرامیک قرار گیرد، می‌توان از قیرگونی استفاده کرد. اما در عایق‌بندی پشت بام‌ها، ایزوگام گزینه‌ای بسیار ساده‌تر و آسان‌تر است.
قیمت قیرگونی
قیمت قیرگونی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین عوامل، نوع و کیفیت قیر و گونی استفاده شده است. معمولا قیرهای با کیفیت بالاتر و گونی‌های مرغوب‌تر، قیمت بیشتری دارند. همچنین، هزینه‌های حمل و نقل مواد اولیه، به ویژه اگر از مناطق دورتر تأمین شوند، می‌توانند بر قیمت نهایی تأثیر بگذارند.
عوامل دیگری نظیر شرایط جوی محل نصب نیز در تعیین قیمت تأثیرگذار هستند. در مناطقی با آب و هوای سرد یا مرطوب، نیاز به مواد با دوام و مقاومت بیشتر است که ممکن است باعث افزایش قیمت شوند. همچنین، هزینه‌های نیروی کار، به‌ویژه در پروژه‌های بزرگ‌تر که نیازمند زمان و تخصص بیشتری هستند، متغیر است. همه این عوامل باید در نظر گرفته شوند تا قیمت نهایی قیرگونی مشخص شود.
سخن پایانی
در این مقاله، سعی شد تا به بررسی قیرگونی و روش‌های مختلف اجرای آن پرداخته شود. عایق‌سازی یکی از مراحل حیاتی در ساختمان‌سازی است که برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به داخل بنا انجام می‌شود. قیرگونی دارای انواع مختلفی است که هر یک بسته به نواحی گوناگون، کاربردهای خاص خود را دارند.
برای اجرای اصولی و صحیح قیرگونی، می‌توانید از متخصصین این حوزه که در سایت سنجاق فعال هستند کمک بگیرید. با بررسی رزومه کاری و نظرات سایر مشتریان، و سپس مشاوره و دریافت قیمت، می‌توانید با یکی از این متخصصین وارد مذاکره شوید تا کار شما را به بهترین شکل ممکن انجام دهند.
