آیا کودکان هم کرونا می گیرند؟

شرح خطر ابتلای کودکان به ویروس کووید۱۹

عدم وجود توازن در سن افراد مبتلا به ویروس،برای دانشمندانی که در راستای متوقف ساختن سرعت شیوع ویروس تلاش میکنند، به مسئله ای اساسی تبدیل شده است. آنها به چند سرنخ دست یافته اند. این پاسخ ها میتواند به شناسایی تاثیر روش های کنترل شیوع ویروس و در پی آن،درمان بیماری کمک کند.

مدیر فنی سازمان جهانی بهداشت، ماریا فن کرخوف، در کنفرانس مطبوعاتی در تاریخ ۱۶مارس گفت :"ما میدانیم که میزان شیوع و شدت بیماری در کودکان خفیف است. در عین حال مواردی داشته ایم(حداقل یک کودک) که جان خود را در اثر ابتلا به این ویروس از دست داده اند. بنابراین نمیتوان به طور حتم گفت که کودکان در برابر این ویروس مصون هستند. از این رو باید کودکان را در دسته بندی افراد آسیب پذیر قرار داد."

پزشکان ایالت متحده آمریکا میگویند که نشانه های بیماری _ تب و سرفه ی خشک  در کودکان مراجعه کننده نسبت به بزرگسالان خفیف تر بوده است. دکتر ژانت اینگلند، پروفسور بیماری های واگیر کودکان در دانشگاه سیاتل واشنگتن و درمانگر بیمارستان کودکان در سیاتل می گوید:"ما در بیمارستان کودکان سیاتل شاهد بیماری جدی در کودکان نیستیم و تا حدی از این ویروس همه گیر پیشی گرفته ایم. تشخیص این بیماری از آنفولانزا بدون آزمایش برای ما ممکن نیست. آزمایش کرونا در بیمارستان ما انجام می گیرد."

در حال حاضر، اطلاعات موجود درباره ی آثار این ویروس روی افراد جوان بسیار پراکنده است. اما مطالعات اخیر نشان می دهند که با توجه به سن و شرایط سلامتی، برخی از کودکان نسبت به دیگر افراد آسیب پذیرتر هستند. ویروس کرونا میتواند در برخی از کودکان مبتلا، منجر به بیماری های خطرناک تنفسی شود. کودکان مبتلا به بیماری های تنفسی و نوزادانی که سیستم ایمنی آنها هنوز تکامل نیافته است، در معرض ابتلا به ویروس کرونا قرار دارند. اما به طور کلی و در مقایسه با بزرگسالان، ویروس کرونا در کودکان از شدت کمتری برخوردار است. اینگلند می گوید:"من فکر میکنم به طور واضح شدت بیماری در کودکان بسیار خفیف تر از بزرگسالان می باشد."

مشکل آنجایی است که این ویروس با وجود خفیف بودن در کودکان،می تواند توسط آنها به دیگران انتقال پیدا کند. و موضوع نگران کننده تر اینکه، کودکان میتوانند ویروس را به افرادی با نقص ایمنی و ریسک بالا انتقال دهند. این به این معناست که اقدامات کنترلی سراسری از شست و شوی دست گرفته تا رعایت فاصله ی اجتماعی برای تمام افراد،از سالم و جوان گرفته تا مریض و پیر، واجب و لازم است.

ما درباره ی تنوع سنی در افراد مبتلا و با وضعیت وخیم چه اطلاعاتی در دست داریم؟

کشورهایی مثل چین و ایتالیا که بیشترین درگیری را با ویروس کووید۱۹ داشته اند،   بر این باورند که افراد مسن بیشترین تاثیر را از این ویروس گرفته اند. به طوریکه با بالاتر رفتن سن افراد، تعداد بستری و فوت شدگان هم افزایش می یافت. بیماری های زمینه ای، همچون فشار خون، افسردگی، یا دیابت، بر وخامت این امر افزود. این در حالی است که تنها درصد کمی از افراد کم سن و سال، از کودکان گرفته تا نوزادان، آسیب جدی دیدند.

پژوهشی که در ماه فوریه بر روی ۷۲۰۰۰ فرد چینی مبتلا انجام شد و در نشریه ی سازمان پزشکی آمریکا به چاپ رسید، نشان داد که افراد زیر ۱۹سال تنها ۲درصد از نمونه های مورد بررسی را تشکیل می دهند. همچین گزارش دیگری که توسط سازمان جهانی بهداشت در ماه فوریه منتشر شد، نشان داد که تنها ۲.۴درصد افراد مبتلا در چین، ۱۸یا زیر ۱۸سال سن داشته اند، که از این میزان، ۲.۵درصد وضعیت وخیم و ۰.۲ درصد وضعیت بحرانی گزارش شدند.

طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت :"نمی توان از میزان دقیق ابتلای کودکان به ویروس، نقش کودکان در انتقال ویروس، کم بودن موارد مشکوک به ویروس و تشخیص کلینیکی متفاوت در کودکان، مطمئن بود." یعنی تعداد کودکانی که برای آزمایش به دکتر مراجعه میکنند ناچیز بوده و همین امر اطلاعات موجود درباره ی تعداد کودکان مبتلا را با محدودیت مواجه می کند. بنابراین نمی توان درباره ی وخامت بیماری در کودکان نتیجه ی قطعی گرفت.

یکی دیگر از مسائل مورد بحث این است که ویروس کووید۱۹ در مقایسه با ویروس آنفولانزا،در بین کودکان عملکرد متفاوتی از خود نشان می دهد. ویروس آنفولانزا که نوعی بیماری تنفسی محسوب می شود، میتواند برای کودکان بسیار خطرناک باشد. یکی از عوارض جانبی و بعدی آنفولانزا، ذات الریه باکتریایی می باشد که بسیار کشنده است. طبق آمار منتشر شده از مرکز جلوگیری و درمان بیماری،از ماه سپتامبر  تا مارس،۱۴۴کودک در اثر ابتلا به آنفولانزا در آمریکا جان باختند. این در حالی است که تاکنون گزارشی مبنی بر مرگ کودک در اثر ابتلا به ویروس کووید ۱۹در آمریکا منتشر نشده است.

برایان کوتز، استادیار بیماری کودکان در دانشگاه نورث وسترن و پزشک در بیمارستان کودکان Ann & Robert Lurie در شیکاگو می گوید:" تمام دانش ما درباره ی دیگر بیماری های ویروسی می گوید:"خطر ابتلای کودکان به بیماری از دیگر افراد بالاتر است. کودکان در شست و شوی دستان خود دقت نمیکنند. آنها فاصله ی بین فردی را رعایت نمی کنند." این موضوع خطر شیوع ویروس کوئید ۱۹را در کودکان افزایش می دهد.

دلیل وجود تفاوت در عملکرد ویروس در گروه های سنی مختلف و در مقایسه با آنفولانزا،هنوز ناشناخته است. استیون زایکنر، استاد بیماری های کودکان در دانشکده ی پزشکی دانشگاه ویرجینیا که روی بیماری های واگیر مطالعه میکند میگوید:"دلیل کم بودن میزان ابتلا در کودکان نسبت به بزرگسالان، هنوز ناشناخته است.فکر نمیکنم کسی اطلاعاتی در این باره داشته باشد."

به طورکلی خطر ابتلا به ویروس کووید۱۹در کودکان، بسیار کم است. با این حال نوزادان نسبت به کودکان بزرگتر بیماری شدیدتری را تجربه می کنند.

درست است که شدت علائم ویروس کووید۱۹ در کودکان نسبت به بزرگسالان بسیار کمتر است، اما صفر هم نیست. پژوهشی که در نشریه ی بیماری های کودکان در ۱۶مارس منتشر و بر روی ۲۱۰۰کودک چینی انجام شد،نشان داد که تمامی کودکان در تمامی سنین نسبت به ویروس آسیب پذیر بوده اند. برخی از کودکان علائم خفیف و برخی هیچ علائمی از بیماری نداشتند. اما نکته اینجاست که تنها یک سوم این کودکان موارد قطعی ابتلا به بیماری کرونا بوده و باقی کودکان تنها موارد مشکوک به کرونا و و حامل پاتوژن های یک بیماری مشابه بودند.

زایکنر، که در نوشتن مقاله ای تفسیری برای این یافته ها همکاری کرد، می گوید که موارد وخیم در کودکان در بین نوزادان قرار دارند. این مطالعه نشان داد که حدود ۳۰درصد از مواردِ "شدید" و بیش از نیمی از موارد "بحرانی" را کودکان زیر یک سال تشکیل می دادند. اگرچه عدد نهایی کوچک بود _ ۷نوزاد وضعیت بحرانی و ۳۳نوزاد بیماری شدید اما این نتایج نشان داد که خطر بیشتری کودکان کم سن و سال را تهدید می کند. این احتمال وجود دارد که عدم تکامل سیستم ایمنی در نوزادان، دلیل این تهدید باشد. بدن نوزاد در هنگام تولد، در برابر عفونت مقاومت می کند. این مقاومت به صورت آنتی بادی و از بدن مادر به او منتقل می شود این قابلیت در عرض چند ماه و در حین تکامل سیستم ایمنی از بین می رود. کوتز می گوید:" سیستم ایمنی نوزادان از بزرگسالان ضعیف تر نیست. بلکه تنها تکامل نیافته است." از آنجایی که احتمال مبتلا شدن مادر به ویروس سارس کووید۲ و حضور پادتن در بدن وجود ندارد، قابلیت انتقال ایمنی به بدن نوزاد توسط مادر، از بین می رود. همچنین واکسنی برای درمان کووید ۱۹ و کمک به سیستم ایمنی بدن نوزاد برای جنگ با ویروس وجود ندارد. در عین حال، نوزادان برای اولین بار در معرض تمام عوامل محیطی از جمله باکتری،گرده و گردو غبار قرار می گیرند. سیستم ایمنی به منظور جلوگیری از واکنش بی جهت بدن برای کنترل این عوامل محیطی بی ضرر، سرکوب می شود. کوتز می گوید:" به طور کلی، سیستم ایمنی طی یک عملکرد کاهش واکنش در برابر عفونت، ضعیف می شود."

در نتیجه، نوزادان به خصوص در یک سال اول زندگی بیش از تمام عمر در برابر عوارض جانبی عفونت ها آسیب پذیرند. در طول یک سال اول زندگی و با شناخت تهدید های واقعی، سیستم ایمنی بدن نوزاد تکامل یافته و با بیماری مبارزه می کند.

همچنین کودکانی که به بیماری های قلبی، متابولیکی، نقص ایمنی و یا تنفسی مبتلا هستند، در مقابل عوارض جانبی حاصل از بیماری کووید ۱۹ یا دیگر بیماری های عفونی، آسیب پذیر ترند.

از طرف دیگر عواملی وجود دارند که باعث کاهش این خطرات برای کودکان بزرگتر می شوند. یک فرضیه وجود دارد که بر اساس آن، کودکان به طور مکرر در معرض ویروس های مشابه سارس کووید۲ اما بی خطر قرار می گیرند. به همین سبب، سیستم ایمنی با واکنش تقاطعی، قادر است با ویروس بجنگد. زایکنر می گوید:" سارس کووید۲ نوعی ویروس کروناست و با بیماری شبه سرماخوردگی که کرونا ایجاد میکند، متفاوت است. کودکان در مدرسه و محیط های بازی، به طور مکرر در معرض این ویروس ها قرار میگیرند. این امر به سیستم ایمنی آنها کمک میکند تا ویروس را شناسایی کرده و به جنگ آن برود.

طبق گفته ی کوتز فرضیه ای دیگر این است که احتمال واکنش بی جهت سیستم ایمنی در بدن کودکان وجود ندارد. بسیاری از افراد بزرگسالی که به ویروس کووید۱۹مبتلا و بستری شدند، با علائمی همچون تب شدید مراجعه کردند. این واکنش سیستم ایمنی به قدری شدید است که از خود ویروس خطر بیشتری ایجاد میکند. کم بودن احتمال چنین واکنشی در بدن کودکان،می توان گفت علایم ابتلا در آنها خفیف تر است.

در حال حاضر این داده ها تنها در حد فرضیه بوده و شواهد کافی برای اثبات آنها وجود ندارد. اما پی بردن به این موضوع می تواند سهم هر شخص را در کنترل بیماری مشخص کند. کوتز می گوید:" اگر به  دلیل مصون بودن کودکان پی ببریم، میتوانیم یک به استراتژی برای مراقبت از بزرگسالان دست یابیم."

بهترین راهکار برای مراقبت از کودکان در برابر ویروس کووید۱۹

مهم نیست چند ساله باشیم. از بین بردن عامل سرایت، بهترین راهکار برای هر شخصی است. همچنین شست و شوی دست ها، می تواند به عدم شیوع ویروس کرونا کمک کند. در سطح کشوری، تمامی مدارس، دانشگاه ها، ادارات و اماکن ورزشی تعطیل شده اند. یکی از مهمترین اقدامات جهت کنترل شیوع ویروس، لغو کردن دورهمی ها و رعایت فاصله ی اجتماعی و عدم قرارگیری در معرض دیگر افراد می باشد. بیشتر مدارس هیچ تاریخی را برای بازگشایی دوباره مشخص نکرده اند. اما تعطیلی مدارس منجر به انجام اقداماتی در راستای بهداشت عمومی شده است. مدارس به عنوان یکی از اصلی ترین منابع تغذیه برای بعضی از دانش آموزان محسوب می شوند. نظارت مدارس بر کودکان به حضور والدین در محل کار کمک میکند.

برخی از محققین بکارگیری چنین اقداماتی را برای کودکان مورد سوال قرار می دهند. ون کرخوف از سازمان جهانی بهداشت می گوید:"شواهد موجود نشان میدهد که شیوع بیماری در مکان هایی همچون مدرسه، که همه ی ما درباره ی شدت سرایت در ان نگرانیم، وجود ندارد". آنا نورث از Vox بر این باور است که اقدامات غیر ضروری برای تعطیلی مدارس موجب کاهش تاثیر گذاری این اماکن خواهد شد:

مرکز جلوگیری و مبارزه با بیماری آمریکا گفته است که تعطیلی مدارس تا ۴هفته، تاثیر چندانی بر روی کنترل شیوع ویروس ندارد. طبق روزنامه ی واشنگتن پست، این گفته ی مرکز جلوگیری و مبارزه با بیماری آمریکا، ابهام برانگیز است. چرا که این مرکز همچنین اعلام کرد که تعطیلی مدارس به مدت ۸تا ۲۰هفته ممکن است موثر باشد.اما اقداماتی از قبیل شستن دست ها و قرنطینه موثر تر است. حال این پرسش مطرح می شود که آیا تعطیلی مدارس تاثیری در روند شیوع دارد؟

با این حال برخی از کارشناسان بر این باورند که باید از این اقدامات سختگیرانه پیروی کرد. زایکنر میگوید":من فکر میکنم ما در آستانه ی یک مشکل خطیر و روبه رشد قرار‌ داریم.برای جلوگیری از وقوع این مشکل،باید از ابتدا مانع آن شویم."

کوتز موافقت خود را اینگونه اعلام کرد:"من فکر میکنم تعطیلی مدارس یک اقدام سودمند برای جلوگیری از شیوع بیماری است." کارشناسان بر روی ادامه یافتن تجمعات کوچک، برای بازی کودکان، اتفاق نظر دارند.

زایکنر بر روی دریافت واکسن های دوره ای کودکان و واکسن آنفولانزا تاکید می کند. اگرچه واکسن آنفولانزا به درمان کووید۱۹ کمکی نمیکند. اما با کنترل بیماری آنفولانزا، استرس سیستم بهداشتی و خانواده ها را کاهش می دهد.

اما در صورتی که به ابتلای کودک خود به ویروس سارس کووید۲ مشکوک‌شدید،برای دریافت توصیه های کارآمد با پزشک خود تماس بگیرید. اینگلند می گوید که والدین می بایست علائم پزشکی همچون تنگی نفس، خس خس سینه، سرفه های مداوم، کم آوردن نفس و مشکل در حرف زدن را جدی بگیرند. او می گوید :"در صورت وجود مشکل در تنفس کودک، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید."

درهرصورت نمی توان همه ی موقعیت ها را برای کودکان یا بزرگسالان تحت کنترل درآورد. زایکنر می گوید:" رعایت فاصله ی اجتماعی با وجود داشتن کودک بسیار سخت است."