اختراع پلی استر
اختراع پلی استر، به یک نفر منسوب نیست، بلکه یک تلاش گروهی میان چندین دانشمند بوده است. پلی استر ابتدا توسط والاس یوم کارودرز دو پانت مورد تحقیق قرار گرفت اما کنار گذاشته شد، تا او بتواند خود را وقف توسعه ی سایر مصنوعاتی کند که در آن زمان روی آن ها کار می کرد: نایلون. بیش از یه دهه بعد، شیمی دان های بریتانیایی، جان رکس وینفیلد و جیمز تینانت دیکسون، پلی اتیلن ترفتالات (PET) را به ثبت رساندند– که امروزه بیشتر با نام پلی استر شناخته می شود.
خصوصیات پلی استر
همانطور که در بالا اشاره شد، پلی استر چندین خصوصیت دارد که آن را به انتخابی مناسب در صنعت فرش تبدیل کرده است.
ظاهر پلی استر
پلی استر ذاتا ظاهری درخشان دارد که موجب زیبایی رنگ های فرش می شود. یک فرش پلی استر را با یک فرش نایلونی با همان نقش و رنگ مقایسه کنید، متوجه تفاوت ها خواهید شد: فرش پلی استر سرزنده تر و پر جنب و جوش به نظر خواهد آمد در حالیکه نایلون، جلایی مات تر و کهنه تر دارد.
مقاومت در برابر لکه و مناسب برای فرش
احتمالا یکی از بزرگ ترین مزایای پلی استر، مقاومت ذاتی آن در برابر لکه است. پلی استر به عنوان الیافی با سلول های بسته تلقی می شود، به این معنی که هیچ سایت رنگ بازی برای ورود لکه ندارند.
البته این به این معنی نیست که کاملا ضد لکه است. با این حال، بیشتر نقطه ها روی فرش پلی استر که مردم آن را لکه می خوانند، اکثرا ناشی از خاک گرفتگی هستند. خاک گرفتگی با لکه تفاوت دارد. لکه زمانی اتفاق می افتد که یک ماده با الیاف تماس پیدا کرده و با چسبیدن به سایت های رنگی درون الیاف در آن نفوذ کرده باشد. خاک گرفتگی، از سوی دیگر، در نتیجه ی رسوب برجای مانده از محصولات پاک کننده ای که کاملا پاک نشده اند یا چربی های کف پا روی الیاف ایجاد شده اند. این رسوبات مانند یک آهن ربای خاک و کثیفی عمل می کنند و به شکل لکه ای روی فرش نمایان می شوند.
سازگاری با محیط زیست
اگرچه الیاف مصنوعی، چندان، مانند الیاف طبیعی (مثل پشم) با محیط زیست سازگار نیستند، اما پلی استر یکی از سازگارترین الیاف مصنوعی با محیط است، حتی بیشتر از نایلون. مقدار انرژی مصرفی برای ایجاد یک کیلوگرم الیاف نایلون دوبرابر انرژی مورد نساز برای تولید همان مقدار الیاف پلی استر است. (منبع: O Ecotextiles).
علاوه بر این، پلی استر به راحتی بازیافت می شود. درواقع، بشتر پلی استر در صنعت فرش امروز از PET قابل بازیافت ساخته شده که از بطری های پلاستیکی نوشیدنی سبک پرطرفدار مشتق شده است. این کمک می کند تا میلیون ها بطری از محل دفن زباله جمع آوری شده و صرف استفاده از منابع در تولید پلی استر شود.
دوام فرش پلی استر
یکی از نقاط ضعف پلی استر، این است که دوام آن به اندازه ی دوام الیاف نایلون فرش نیست. از لحاظ تاریخی، پلی استر نتوانست از نظر قدرت به نایلون نزدیک شود و لذا برای نواحی کم رفت و آمد خانه توصیه می شود.
امروزه با توجه به پیشرفت های بسیار تکنولوژیکی، فاصله ی میان پلی استر و نایلون به طرز قابل توجهی کاهش یافته است. تولید کنندگان برای بهبود عملکرد پلی استر تلاش کردند و اکنون پلی استر قدرتمندتر و با دوام تر از گذشته است. تولید کنندگان از طول عمر پلی استر جدید مطمئن بوده و این اطمینان را با ضمانت های بلند مدت پلی استرهای کنونی نشان می دهند.
تنها گذر زمان می تواند نشان دهد که دوام آن می تواند با دوام نایلون تطابق داشته باشد یا خیر. با نسل جدید پلی استر در بازار، چندسال طول خواهد کشید که بتوانیم عملکرد پلی استر را بطور کامل با نایلون و پلی استرهای پیشین مقایسه کنیم.
هزینه
با توجه به نایلون، پلی استر به دلیل ارزان بودن مواد خام و تولید آن، هزینه ی کمتری دارد. بنابراین، گزینه ی مناسبی برای بازسازی های مبتنی بر بودجه بوده و قیمت خوبی دارد. فرش های پلی استر تقریبا با همه نوع قیمت و کیفیت موجود بوده و طیف وسیعی برای نوع انتخاب ارائه می دهند.
حرف آخر
یکی از مهم ترین قوانین در صنعت فرش، این است که کیفیت فرش تنها براساس یک عامل تعیین نمی شود؛ بلکه، براساس ترکیبی از عوامل تعیین می شود که عملکرد کل فرش را پیش بینی می کند. به این ترتیب قاعده ی دشواری نیست که فرش های پلی استر مرغوب تر از فرش های نایلون هستند.
برای مثال، یک فرش پلی استر با ساختار پیچیده و پر تراکم، بهتر از نایلون با پیچ و تاب و تراکم کمتر از آن خواهد بود. کیفیت های متفاوتی از پلی استر موجود است، پش قبل از انتخاب نهایی، همه ی مولفه های فرش را بررسی کنید.
