بعضی از سیستمهای گرمایشی با سیستمهای خنک کننده خانگی یکی بوده و هم خانه را گرم میکنند هم خنک. اصطلاح سیستم گرمایشی و تهویه برای توصیف سیستمهای خنک کننده و گرمایشی به کار میرود. همه این سیستمها یک هدف دارند: اینکه از یک منبع سوخت انرژی گرمایشی گرفته و آن را در محیط خانه پراکنده کنند تا فضا دمای مناسب داشته باشد. به طور کلی برای دستیابی به این هدف از سوختهای مختلف استفاده میشود، مثل سوخت گاز طبیعی، پروپان، نفت، چوب و حتی برق. حتی برخی از خانهها از سیستمهای مختلف ترکیبی استفاده میکنند به این صورت که مثلاً در زیرزمین یک سیستم به کار میرود و در سایر قسمتهای خانه یک سیستم دیگر. در اینجا سیستمهای گرمایشی رایج را به شما معرفی میکنیم.
سیستم تهویه گرمایشی/خنک کننده
امروزه رایجترین سیستم گرمایشی/خنک کننده خانههای مدرن سیستم تهویه است که از طریق دمندههای الکتریکی و کانالها هوا را به درون اتاق وارد میکنند. سیستمهای تهویه میتوانند به سرعت هوای داخل اتاق را تنظیم کنند و از آنجایی برای سیستم گرمایشی هم از یک کانال و دمنده استفاده میشود بنابراین کارآمد است.
منابع سوخت: سیستمهای تهویه از گاز طبیعی، پروپان، نفت یا نیروی الکتریسیته استفاده میکنند.
توزیع: هوایی که توسط سوخت یا موتور گرم کننده سیستم گرم شده، از طریق شبکه کانال پخش میشود. سیستم دیگر کانالها از طریق سیستم هوای سرد، هوا را به داخل کوره باز میگرداند.
معایب
- سیستمهای تهویه میتوانند برای تصفیه گرد و خاک و مواد حساسیت زا هوا را فیلتر کنند.
- ابزار مرطوب کننده در سیستمهای تهویه یکی میشوند.
- سوختهای منبع سیستم تهویه گران نیستند.
- این سوختها میتوانند بیشترین بهره وری مصرف سوخت سالانه در بین سیستمهای گرمایشی را داشته باشند.
- سیستمهای تهویه میتوانند وظیفه گرمایشی و سرمایشی را انجام دهند.
مزایا
- به کانالهایی نیاز دارد که در دیوار قرار میگیرند.
- صدای فن موتور میتواند آزاردهنده باشد.
- هوای جریان یافته میتواند مواد حساسیت زا را توزیع کند، مگر اینکه هوا فیلتر شود.
- هوای جریان یافته میتواند خشک باشد مگر اینکه مرطوب شود.
- دمندههای تهویه سیستمهای مکانیکی هستند که ممکن است خراب شوند، در این سیستم نسبت به سیستمهای دیگر موتورها باید زود به زود عوض شوند.
سیستم هوای گرانشی
موتورهای هوای گرانشی پیش از سیستمهای تهویه استفاده میشده و از طریق کانالهای فلزی هوا را توزیع میکردند، اما به جای توزیع هوا از طریق دمنده، از سیستم فیزیکی ساده بالا آمدن هوای گرم و پایین رفتن هوای خنک استفاده میکردند. موتور هوای گرانشی در زیرزمین هوا را گرم کرده و سپس این هوای گرم از طریق کانال به اتاقهای مختلف فرستاده میشود. با پایین آمدن هوای سرد، هوای سرد شده دوباره به موتورخانه زیرزمین باز میگردد. در بیشتر خانههای قدیمی سیستم گرمایشی گرانشی وجود دارد.
اگرچه این سیستمهای گرمایشی دیگر استفاده نمیشوند اما هنوز ممکن است در خانههای قدیمی یافت شوند.
منبع سوخت: موتور هوای گرانشی از گاز طبیعی، پروپان، نفت یا نیروی الکتریسیته استفاده میکنند.
توزیع: هوای گرم از طریق شبکه کانالهای فلزی توزیع میشود.
مزایا
- اجزای متحرک ندارد بنابراین این سیستمها بسیار ماندگار بوده و برای دههها قابل استفاده هستند.
- سیستم نیروی گرانشی مقاوم بوده و به مراقبت چندانی نیاز ندارند.
معایب
- هوا به خوبی توزیع نمیشود.
- در موتورهای جدید انرژی چندان بالا نیست.
- تنظیم دمایی کند است زیرا این سیستمها از جریانهای هوا پیروی میکنند.
سیستم گرمایشی تابشی
در حالی که سیستمهای تهویه هوایی یا گرانشی توسط موتورهای مرکزی هوا را گرم میکنند و هوای گرم شده را از طریق کانال به اتاقهای مختلف منتقل میکنند، سیستمهای گرمایشی دیگر روش متفاوتی دارند. سیستم تابشی سیستمی است که انرژی گرمایی از سطوح گرم به سطوح سرد اتاقها که گرما لازم است، منتقل میشود. این اصطلاح میتواند برای روشهای سنتی گرمایی مانند گرمایش یک اتاق با اجاقهای ذغالی یا سیستمهای گرمایشی پیشرفته و مدرن که یک فضا از طریق لولههای آب گرم کف اتاق گرم میکنند، استفاده شود. همچنین میتواند برای روشهایی استفاده شود که لولههای حاوی جریان الکتریکی در سقف اعمال شده و هوای درون اتاق را گرم میکنند. یکی از انواع رایج سیستم گرمایشی برای خانههای مدرن سیستم گرمایشی کف است که لولههای حاوی آب گرم یا سیمهای الکتریکی کف بتنی یا سرامیکی را گرم میکنند تا کف اتاق هم گرم شود.
منابع سوخت: سیستم لوله آب گرم توسط بویلر مرکزی گرم میشود که از گاز طبیعی، پروپان، نفت یا نیروی الکتریسیته تغذیه میکنند. برخی از سیستمهای تابشی کف مستقیماً از نیروی الکتریسیته با ولتاژ خطی نیرو میگیرند. شومینه یا بخاری هم میتواند از گاز، چوب یا حتی الکتریسیته استفاده کند.
توزیع: سیستمهای کف معمولاً با جریان آب داغ از طریق لولههای پلاستیک گرما تولید میکنند.
مزایا
- سیستمهای تابشی گرمای مناسب و یکسان تولید میکنند.
- سیستمهای تابشی متصل به بویلر میتوانند بسیار کارآمد باشند.
معایب
- چرخه گرما کند است.
- نصب سیستمهای کف هزینه بر است.
- در صورت بروز مشکلات دسترسی به لولههای مخفی دشوار میباشد.
بویلرهای قدیمی و سیستم رادیاتور
رایجترین سیستم گرمایشی تابشی خانهها توسط یک بویلر مرکزی اداره میشود که بخار یا آب داغ را از طریق لولهها به رادیاتورهای قرار داده شده در قسمتهای مختلف خانه منتقل میکند. رادیاتورهای قدیمی به شکل یک دستگاه فلزی بودند که در خانههای قدیمی در زیر پنجره یا نزدیکی آن قرار میگرفتند و رادیاتور بخار نامیده میشدند، البته این اصطلاح غلط است. در حقیقت در این رادیاتورهای قدیمی دو نوع سیستم اعمال میشود. بویلر های بخار بخار گاز را از طریق لولهها به رادیاتورها منتقل میکنند، که مجدداً به آب تبدیل شده و برای گرمایش مجدد به بویلر بر میگردد. در این سیستمها در بالا (ورود بخار) و پایین (بازگشت آب مقطر) لولههای متصل وجود دارد. این سیستمها را سیستم دو لوله مینامند. نوع متفاوت دیگر رادیاتور از بویلر آب داغ استفاده میکند که در آن آب داغ شده از طریق اتصالات لوله به رادیاتورهای دیگر بازمی گردد. در این سیستمها لولههای متصل شده در ته رادیاتور قرار دارند. این سیستمها اغلب سیستمهای یک لولهای نامیده میشوند.
منابع سوخت: سیستمهای رادیاتور/بویلر از گاز طبیعی، پروپان، نفت یا نیروی الکتریسیته استفاده میکنند. بویلرهای طبیعی حتی ممکن است از زغال استفاده کنند.
توزیع: گرما از طریق بخار یا آب داغ جریان یافته در لولههای فلزی متصل به رادیاتور تولید شده و بنابراین انرژی گرمایی به سرعت منتقل میشود.
مزایا
- گرمای تابشی مناسب بوده و همانند سیستم تهویه هوا را خشک نمیکند.
- رادیاتورها میتوانند به صورت رادیاتورهای دیواری یا پنلی استفاده شوند.
- با تعویض بویلر قدیمی و استفاده از بویلر مدرن در مصرف انرژی صرفه جویی میشود.
معایب
- رادیاتورها ممکن است ظاهر خانه را ناخوشایند کنند.
- قرار دادن رادیاتور ممکن است جای قرار دادن لوازم خانه یا پرده را اشغال نماید.
- نمیتواند با سیستم خنک کننده ادغام شود.
رادیاتور آب داغ
یکی دیگر از انواع مدرن گرمایش تابشی سیستم آب داغ یا هیدرونیک است که در این سیستم هم از یک بویلر مرکزی استفاده میشود تا آب داغ شده و از طریق لولهها به رادیاتورهای دیواری که در قسمت پایین دیوار خانه نصب میشوند، منتقل شده و پس خانه را گرم کند. این نوع تنها مدل جدید رادیاتورهای ایستاده قدیمی است.
منابع سوخت: بویلرهای سیستم آب داغ میتوانند از از گاز طبیعی، پروپان، نفت یا نیروی الکتریسیته استفاده میکنند.
توزیع
- آب داغ از طریق بویلر داغ شده و سپس از طریق لولهها به رادیاتور متصل به دیوار منتقل میشود. پرهها میزان پراکندگی هوای گرم را افزایش داده و تأثیر شوفاژ را بیشتر میکنند.
- هوا از داخل لولهها گرم شده و از آنجایی که هوای گرم در سطح اتاق بالا میرود، جریان مییابد.
مزایا
- سیستمهای آب داغ در مصرف انرژی بهینه هستند.
- از آنجاییکه فن یا دمنده وجود ندارد سیستمهای آب داغ آرام هستند.
- دما قابل کنترل است.
- سیستمهای رادیاتور مقاوم بوده و به مراقبت نیاز ندارند.
معایب
- در مقابل رادیاتورهای قدیمی یا دیواری نباید مانعی وجود داشته باشد و به همین دلیل میتوانند در چیدمان خانه یا پرده ایجاد مزاحمت کنند.
- سرعت گرمای فضا توسط رادیاتور کند است.
- این سیستم با سیستم خنک کننده ادغام نمیشود.
سیستم پمپ حرارتی
جدیدترین تکنولوژی گرمایی (و خنک کننده) پمپ حرارتی است. این تکنولوژی مثل تهویه خنک کننده هستند و به کمک کنترل کننده هوای داخلی و پکیج پمپ خارجی که هوای سرد را جریان میدهد، گرما را از یک منبع خارج کرده و به منبع دیگری وارد میکند. برخی از سیستمها گرما را از هوای بیرون میگیرند، در حالی که پمپهای حرارتی زمین گرمایی، از طریق لولههای وارد شده به زمین، گرما را از زمین میگیرند. پمپهای حرارتی روی زمین اغلب مینی اسپلیت یا سیستمهای بدون کانال نامیده میشوند. بسیاری از این سیستمها برگشت پذیر هستند و با خنک بودن هوا، گرما تولید کرده و با گرم بودن هوا، عمل خنک کنندگی را انجام میدهند. گفته میشود که پمپ حرارتی میتواند هزینههای سیستم گرمایشی خانه را 30 تا 70 درصد و هزینههای خنک کنندگی خانه را 20 تا 50 درصد کاهش دهد. پمپ حرارتی اگرچه گرانقیمت است اما با وجود پمپ حرارتی زمین گرمایی، میتواند مقرون به صرفه باشد.
منابع سوخت:پمپ حرارتی معمولاً از جریان الکتریسیته استفاده میکند، البته انواع گازی آن هم موجود هستند.
توزیع: گرما (و سرما) توسط یونیتهای دیواری که از طریق لوله به پمپ خارجی متصل بوده، گرما را از بیرون گرفته یا خارج میکند و هوای تولید شده را از طریق پرههای تبخیر کننده به فضای اتاق خارج میکنند.
مزایا
- این سیستم گرمایش و خنک کنندگی را انجام میدهند.
- پمپهای حرارتی بسیار مقرون به صرفه هستند.
- یونیتهای مجزا میتوانند دمای هر اتاق را کنترل کنند.
- فنها از سیستمهای تهویه مرکزی کم سروصدا ترند.
- به کانال نیاز نیست.
معایب
- پمپهای حرارتی برای آب و هواهای معتدل مناسباند.
- هزینه نصب از سیستمهای کانالی گرانتر است.
سیستمهای گرمایشی مقاومت الکتریکی
انواع مختلف بخاریهای برقی به دلیل هزینه بالا به عنوان سیستمهای گرمایش اصلی خانه استفاده نمیشوند. با این حال به عنوان سیستمهای مکمل برای گرم کردن قسمتهایی از خانه مثل زیرزمین، دفتر کار و اتاقها استفاده میشوند. نصب این بخاریها آسان و کم هزینه است و به دریچه و لوله نیاز ندارند. یونیت آنها ارزان بوده و قطعات مجزا و اضافی ندارند. این بخاریها در دو نوع بخاریهای برقی قدیمی و بخاریهای جدید هستند که با تابش گرما ایجاد میکنند. معمولاً نزدیک سقف نصب میشوند و در صورتی که روبروی آن باشید حرارت مستقیم را دریافت میکنید. بخاریهای برقی جدید در مقایسه با بخاریهای قدیمی کم مصرفتر هستند.
توزیع: بخاری برقیهای قدیمی حرارت را در سراسر اتاق توزیع میکنند. بخاریهای دیواری و انواع جدید آن فنهای داخلی دارند که هوای گرم را در داخل اتاق پراکنده میکند.
مزایا
- این بخاریها چند منظوره بوده و در همه جا نصب میشوند.
- سیستم برای روشن شدن فقط به برق نیاز دارد.
- یونیتهای بدون فن بی سروصدا کار میکنند.
- بخاریهای برقی تابشی مثل بخاریهای کف فضا را گرم میکنند.
- در اینجا به دریچه یا نصبهای پیچیده نیاز نیست.
معایب
- بخاریهای برقی هزینه بر هستند.
- برق زیادی مصرف میکنند و میتوانند در جریان برق خانه اختلال ایجاد کنند.
- قسمت اعظم برق از سوخت فسیلی به دست میآید بنابراین این بخاریها در آلودگی هوا و تولید کربن نقش دارند.
در این مقاله انواع سیستمهای گرمایشی برای گرم کردن محیط خانه و ویژگیهای هر کدام را به شما معرفی کردیم. برای نصب و سرویس سیستمهای گرمایشی از خدمات سنجاق استفاده کنید.