ریون یا وینیل؛ پارچه های رویه کوبی مبل

ویژگی­ ها

ریون، چند کاره (چند منظوره) است و ویژگی های راحتی مشابهی با الیاف طبیعی واقعی دارد. ریون نرم، لطیف، خنک و جاذب است، اگرچه گرمای بدن را حفظ نمی­کند، و در هنگام استفاده به عنوان لباس، برای اقلیم­های گرم و مرطوب مناسب است. ولی، ریون با دوام به نظر نمی­رسد و ریون معمولی ظاهر خود را، به ویژه زمانی که مرطوب می­شود، برای مدت زمان طولانی حفظ نمی­کند. بازگشت کشسان ریون کمتر از الیاف دیگر است، یعنی به سرعت به شکل و ظاهر اولیه خود باز نمی­گردد.   

پتانسیل

زمانی که ریون معمولی در مبلمان منزل مورد استفاده قرار می­ گیرد، ویسکوز نامیده می ­شود. ریون با عمل آوری و انحلال در محلول سود ایجاد می­شود. سپس با عبور از سوراخ های ریز به درون حمام شیمیایی که الیاف را ایجاد می­کند، انتقال می­یابد. ریون برای موارد کاربردی از جمله رو مُبلی، رومیزی، روتختی، روکش، پرده، ملافه و پتو استفاده می­شود. ریون معمولی وقتی خیس باشد ممکن است گشاد شده و یا آب برود و می­تواند بی­ثبات شود، بنابراین این پارچه باید با بخار تمیز شود (خشک شویی شود). نمونه اصلاح شده­ ای از ویسکوز، دارای خواصی مشابه با ریون معمولی است اما نمتابی (استحکامِ تر) بالایی دارد. این پارچه را می­توان با ماشین شسته و با دستگاه رخت خشک کن، خشک کرد. 

نقاط ضعف

استحکام ریون معمولی، یا ویسکوز، به اندازه پارچه کتان یا نخی (پنبه) طبیعی نیست و اگر این پارچه بیش از حد در معرض نور آفتاب قرار گیرد و یا اگر خیس شود، این نقطه ضعف تشدید می شود. عواملی مانند اسید، کپک زدگی و اتوکشی می­ توانند به پارچه ریون آسیب برسانند. به­ هرحال، با عمل آوری شیمیایی و اختلاط آن با سایر الیاف می­توان این نقاط ضعف ذاتی را به حداقل رساند.

ریون بهبود یافته

ویسکوز، پُرکاربردترین و موفق ترین نوع ریون است و چون راحت و مقرون به صرفه بوده و خاصیت جذب بالایی نیز دارد، در مبلمان منزل مورد استفاده قرار می­گیرد. ولی، احتمال چین و چروک شدگی آن وجود دارد. پیشرفت های صورت گرفته در تولید ریون، آن را به ماده­ای کاربردی برای استفاده به عنوان پارچه رو مُبلی تبدیل کرده است.

هشدار

به خاطر داشته باشید که ریون شدیداً قابل اشتعال است، بنابراین باید با افزودن ماده بازدارنده شعله، عمل­ آوری شود. ریون سریع مشتعل شده و آتش به سرعت گسترش می­ یابد. میزان الیاف هر پارچه مشخص می­ کند که احتمال اشتعال آن چقدر است و سرعت اشتعال آن چگونه است. ریون نسبت به سایر الیاف گیاهی مانند کتان، پنبه و کنف، اشتعال پذیرتر است. الیاف حیوانی، مانند آلپاکا، پشم، ابریشم و موهر، ترجیح می­دهند که به جای اشتعال، بدون شعله بسوزند. پارچه پشمی به عنوان بهترین پارچه ضد حریق (نسوز) در نظر گرفته می­شود.

رویه کوبی مبلمان با وینیل

انتخاب روکش مبلمان از جنس وینیل، انتخاب خوبی است زیرا این ماده که از جنس رزین فرآوری شده است، بادوام بوده و در برابر لکه (چرک) و آتش سوزی مقاوم است. بسیار مقرون به صرفه است، خاصیت ضد آب وینیل و گزینه هایی که با به کارگیری آن در دسترس قرار می­ گیرند، بسیار زیادند. چنانچه قصد تعویض رویه کوبی کاناپه یا صندلی آشپزخانه را دارید، در اینجا برخی مزایا برای استفاده از وینیل ارائه می­ شوند.

وینیل رنگ و طرح بسیار متنوع دارد.

وینیل رنگ­ ها و طرح ­های متعددی دارد. اگر به دنبال یک رنگ­ پایه جامد مانند سیاه، قرمز، زرد و یا قهوه ای سوخته هستید، می ­توانید در وینیل آن را بیابید. شاید به دنبال پارچه های بافت دار هستید. بسیار خوب، وینیل گزینه­ هایی به شکل پوست مار یا تمساح، دارای ظاهری مانند حباب­ های برجسته و براق مثل آلومینیوم را ارائه می ­دهد. حتی شاید به دنبال بازسازی اتاق تفریح و سرگرمی خود در دهه 1970 باشید. چنانچه می­ خواهید تعدادی از چهارپایه­ های مخصوص بار را مجدداً روکش (مُبله) کنید، می ­توانید وینیل درخشان و برّاقی را انتخاب کنید که خاطره روزگار دیسکو با کفش های اسکیت (دیسکوی اسکیت بازان) را برای تان زنده کند. تنوع بالایی در استفاده از وینیل وجود دارد.    

وینیل قیمت کمتری نسبت به چرم دارد.  

در ظاهر، وینیل شبیه چرم است، اما قیمت آن به اندازه چرم نیست. اگر آرزو داشتید که از چرم برای روکش مُبلمان استفاده کنید اما از عهده مخارج آن برنمی ­آیید، به جای آن از وینیل استفاده کنید.

وینیل بادوام است.

وینیل به راحتی پاره نمی ­شود، لکه (چرک) بر نمی ­دارد و درخشندگی آن به تدریج از بین نمی ­رود. برخلاف استفاده از پارچه، که تقریباً بلافاصله دچار سایش و پارگی می ­شود، می­توانید سال­ها بدون نیاز به جایگزینی از آن استفاده نمایید. بعلاوه، در صورتی که وینیل به طور جدی آسیب دیده باشد؛ مثلاً اگر شخصی سیگار روشنی را بر روی سطح آن انداخته باشد، می ­توانید با خرید لوازم و ابزارهای مربوطه، کار تعمیر حفره ناشی از سوختگی را انجام دهید. سایر مواد اغلب چنین قابلیتی ندارند.

وینیل ضد آب است.

مزیت دیگر استفاده از وینیل این است که اگر مقداری آب روی آن بریزید و یا اگر فضای داخل ماشین شما از جنس وینیل بوده و پنجره ماشین در طول بارندگی شدید باز مانده باشد، اصلاً مهم نیست! اگر کودکی در خانه دارید که گاهی اوقات ممکن است آبمیوه را روی زمین بریزد، باز هم مشکلی نیست. در صورت برخورد هر مایعی به وینیل، شما فقط لازم است که آن را در آب بخیسانید، کالای شما دوباره خوب و عالی به نظر می ­رسد. 

تمیز کردن وینیل آسان است.  

در هنگام تمیزکاری وینیل، تنها چیزی که نیاز دارید مقداری صابون ملایم و اندکی آب است. ناحیه چرک یا لکه دار را همراه با مقداری صابون با ملایمت برس زده و اجازه دهید چند دقیقه در آن حالت بماند. سپس، یک پارچه نخی یا مانند آن را مرطوب کرده و آثار صابون را پاک کنید. اکنون وینیل شما باید تمیز شده باشد. از مواد شیمیایی به مقدار زیاد در این زمینه استفاده نکنید؛ انجام این کار عملاً می­تواند به جنس وینیل شما آسیب بزند. چنانچه به تازگی صندلی یا کاناپه ­ای را با وینیل مُبله (روکش دار) کرده ­اید و در خصوص آسیب احتمالی آن خیلی نگران هستید، می­ توانید از روکش شیشه ای در روی آن استفاده کنید که در این حالت نیاز کمتری به توجه و مراقبت از آن خواهید داشت.

در کل، استفاده از وینیل یک سرمایه گذاری عالی محسوب می­ شود. شما می ­توانید در هر چیزی از آن استفاده کنید، از فضای داخلی خودرو گرفته تا چهار پایه، صندلی راحتی و یا حتی یک بالش. 

این مقاله ترجمه ای است از: Is Rayon a Durable Upholstery Fabric

عکس: Jort Hoekstra on Unsplash