پیشنیاز ثبت نام در آزمون نظام مهندسی علاوه بر داشتن حداقل مدرک کارشناسی در یکی از رشتههای هفتگانه مهندسی ساختمان (عمران، معماری، مکانیک، برق، نقشهبرداری، شهرسازی، ترافیک) گذشت 3 سال تمام از تاریخ فارغ التحصیلی است.
آزمون ورود به حرفه مهندسان صلاحیتی بوده و رقابتی یا دارای ظرفیت محدود نیست و همانند صدور گواهینامه مهارت یا مجوز فعالیت بوده و جدا از ظرفیت اشتغال و تعداد مهندسین هر شهر برای داوطلبینی که حد نصاب 50% نمره را کسب نمایید، پروانه اشتغال مهندسی شخص حقیقی صادر می شود. که حتی بعدا قابل انتقال بین نظام مهندسیهای استانهای دیگر نیز می باشد.
محدودیتی در شرکت آزمون و اخذ صلاحیتهای همزمان و گرفتن پروانه اشتغال مهندسی برای صلاحیتها نیست. هیچ صلاحیتی هم وابسته به قبولی یا تجربه کاری صلاحیت دیگر نیست. با توجه به اینکه کار اجرا (مجری) بعنوان کار تمام وقت تلقی میشود، فقط با کار اجرا نمیتوان همزمان طراحی یا نظارت انجام داد. برای همزمانی نظارت و طراحی محدودیتی وجود ندارد.
موفقیت در آزمون نظام مهندسی نظارت و اجرا
راه حل تست شده برای قبولی در آزمون نظام مهندسی نظارت و اجرا مرور روزنامهوار کل منابع اعلام شده قبل از آزمون، جهت تسلط به متن، نحوه ساختار و فصلبندی کتابهای منبع آزمون است، همچنین تمرین سؤالات دورههای گذشته با کلیدواژه آزمون نظام مهندسی در شرایط زمانی آزمون، جهت تسلط و آشنایی با نحوه استفاده کلیدواژه و افزایش سرعت عمل ضروری است.
موفقیت در آزمون طراحی
با توجه به کارایی کلیدواژه برای سوالات تعریفی نظارت و اجرا در آزمون های طراحی بیشتر قدرت طراحی و محاسباتی مد نظر هست، برای موفقیت در آزمون طراحی عمران یا همان آزمون محاسبات عمران یک برنامه ریزی حداقل 4 تا 6 ماه برای آموزش با فیلم آزمون محاسبات عمران و تمرین زیاد جهت رسیدن به سطح آمادگی و تمرکز لازم برای تسلط به ضوابط و حل سوالات لازم هست.
برای موفقیت در آزمون طراحی معماری که بصورت ترسیمی دستی در 8 ساعت برگزار میشود نیز داوطلبین در ابتدا با استفاده از فیلم آموزشی طراحی معماری به ضوابط طراحی معماری آزمون نظام مهندسی مسلط شده، سپس با تمرین 1 تا 2 ماهه میتوانند به سطح آمادگی مطلوب برای شرکت در امتحان طراحی معماری نظام برسند.
منابع آزمون نظام مهندسی
منابع آزمون نظام مهندسی در زمان ثبت نام آزمون هر دوره اعلام می شود که همان مباحث مقررات ملی ساختمان ایران از انتشارت مرکز تحقیقات راه، ساختمان و مسکن است که کتاب های جلد سبز رنگ بوده که دقیقا طبق سال رو جلد اعلامی باید تهیه شوند، همچنین چند منبع دیگر نظیر قانون نظام مهندسی و راهنماهای رسمی مباحث و بعضی نشریات سازمان برنامه و بودجه نیز ممکن است به عنوان منبع آزمون اعلام شود.
ارتقاء پایه نظام مهندسی
ارتقاء پایه نظام مهندسی در هر صلاحیت مستقل از صلاحیتهای دیگر بوده و برای ارتقاء از پایه ۳ (پایه ورودی) به پایه ۲ (پایه بالاتر) حداقل گذشت ۴ سال تمام از تاریخ اخذ پروانه (نه تاریخ قبولی) لازم است. همچنین گذراندن دورههای آموزشی داخل نظام مهندسی استان و کسب نمرات قبولی از اساتید مربوطه نیز باید طی شود تا بتوان ارتقاء پایه یافت. برای ارتقاء پایه برخی گواهی حضور در سمینارها معتبر هست ولی بنا به یکسری مشکلات در گذشته، بهتر است همان کلاسهای رسمی خود نظام مهندسی گذرانده شود.
کار با پروانه مهندسی
پروانه اشتغال مهندسی، علاوه بر اعطای صلاحیت کار در هر کدام از صلاحیتهای طراحی، مهندس ناظر ساختمان یا مجری ساختمان (رئیس کارگاه) یا کمک مجری ساختمان (سرپرست کارگاه) تمام مزیتهای پروانه کسب اصناف را داشته و به عنوان سندی معتبر، امکان اخذ تسهیلات، افتتاح حسابجاری، استفاده از خدمات بیمه تأمین اجتماعی سازمان نظام مهندسی و… را دارد.
در برخی شهرهای کشور “سیستم ارجاع کار نظارت” از طرف نظام مهندسی همان استان وجود دارد، که مهندس ناظر ساختمان را خود سازمان انتخاب و بهنوبت به مهندسین پرونده نظارت ساختمانی پیشنهاد میدهد.
حدود کار و صلاحیت مهندسین (متراژ و تعداد طبقات ساختمان) طبق قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و همچنین مبحث دوم مقررات ملی ساختمان با عنوان نظامات اداری بوده و امکان امتیازآوری در شرکتهای طراح حقوقی یا ناظر حقوقی یا مجری حقوقی ساختمان با حقوقی کردن پروانه مهندسی (فعالیت در قالب شرکت ثبتشده) مثلاً صلاحیت شخص حقیقی پایه ۳ مهندسی تا ساختمانهای پنج طبقه هست، ولی با مشارکت همزمان دو نفر پایه ۳ و فعالیت در قالب شخص حقوقی، صلاحیت تا ساختمانهای شش طبقه نیز ممکن میشود و میزان سهمیه مهندسین نیز تساعدی افزایش پیدا میکند.