با شنیدن نام روغن ارده کنجد نخستین سوالی که به ذهن متبادر می شود این است که با روغن کنجد چه تفاوتی دارد؟ در پاسخ باید گفت در واقع همان روغن کنجد است اما به شیوه ای متفاوت و سنتی که یادگار نیاکان ما در ایران قدیم خصوصا شهر اردکان یزد است تولید می شود.
اجازه بدهید ابتدا از طرز تهیه روغن کنجد شروع کنیم تا تفاوت آن با روغن ارده کنجد مشخص شود. برای تهیه روغن کنجد که گاهی روغن کنجد فرابکر هم گفته می شود، دانه های کنجد توسط دستگاه پرس سرد، تحت فشار قرار می گیرند تا روغن آن ها جدا شود. مزیت این روش چیست؟ بسیار سریع است و در معرض دید مشتری قابل انجام اما نباید از نقاط ضعف آن غافل شد.
نخستین مشکل روغن کنجد فرابکر این است که گاهی اوقات دانه های کنجد بدون شستشوی مناسب درون دستگاه پرس ریخته می شوند و ممکن است آلودگی های زمان برداشت و انبار وارد روغن شود. حتی اگر دانه کنجد شسته هم شود، ممکن است سموم و آفت هایی که در مزرعه برای پرورش گیاه کنجد مورد استفاده قرار گرفته در پوست دانه کنجد باشد و وارد روغن شود.
دومین مساله این است که برخی تولیدکنندگان بی انصاف، برای این که از کنجد، مقدار روغن بیشتری به دست بیاید، در روش پرس سرد از گرمای شدید استفاده می کنند! به این ترتیب که المنت های گرمایی در مسیر پرس قرار می دهند تا دانه ها داغ شده و روغن بیشتری از آن ها استخراج شود. این گرمای شدید و دفعی، موجب کاهش ارزش غذایی دانه کنجد و روغن به دست آمده از آن می شود.
چاره پرهیز از این مضرات چیست؟ اجداد ما در زمانی که دستگاه پرس سرد وجود نداشته برای تولید روغن کنجد از روشی سنتی و چند مرحله ای استفاده می کرده اند که علاوه بر حفظ نکات بهداشتی، به گواهی متخصصین طب سنتی باعث حفظ ارزش روغن دانه کنجد نیز می شود.
در این روش ابتدا کنجد را شستشو داده و سپس برای مدتی در آب نمک می خوابانند تا پوست آن جدا شود. جدا شدن پوست آفات و سموم رسوخ کرده در دانه کنجد را از بین می برد و منجر به تولید محصولی کاملا بهداشتی و ارگانیک می شود. در ادامه، کنجد را درون کوره های بزرگ قرار داده و در معرض حرارت ملایم قرار می دهند تا به اصطلاح بو داده شود.
در مرحله بعدی کنجد بو داده شده را آسیاب می کنند تا محصولی به نام ارده به دست آید. ارده به دست آمده از این مرحله می تواند مستقیما به عنوان وعده های غذایی مثل صبحانه و شام مورد استفاده قرار گیرد و دارای خواص غذایی بسیار بالایی است. خصوصا ترکیب آن با شیره انگور یا خرما و یا عسل طرفداران زیادی دارد.
پس تا اینجای کار کنجد تبدیل به ارده شد. در مرحله نهایی طی فرایندی روغن را از ارده جدا می کنند و به این ترتیب روغن ارده کنجد به دست می آید که می تواند برای مصارفی نظیر پخت و پز یا تفت دادن مواد غذایی مورد استفاده قرار گیرد.
روغن ارده کنجد دارای خواص فراوانی است. از میان خواص متعدد آن می توان به خاصیت آنتی اکسیدانی این روغن اشاره کرد که نقش موثری در پیشگیری از سرطان پروستات، سرطان سینه و سرطان دستگاه گوارش دارد. این روغن سرشار از ویتامین E است و در لطافت پوست و غلبه بر خشکی نقش تعیین کننده ای دارد.
یکی از ویژگی های محبوب روغن ارده کنجد این است که هنگام تفت دادن مواد غذایی، روغن به میزان کمی جذب غذا می شود و لذا میزان چربی وارد شده به بدن کاهش می یابد. علاوه بر این، خواص نهفته در این روغن باید کاهش تدریجی کلسترول بد خون (LDL) می شود که برای افراد مبتلا به چربی خون و میانسالان و سالمندان از اهمیت حیاتی برخوردار است.
امروز با وجود انواع روغن های تراریخته موجود در بازار که با هدف سودجویی بیشتر، سلامتی مردم را نشانه رفته اند و با تکیه بر قدرت مالی بالا مدام در رسانه های جمعی تبلیغ می شوند، استفاده از روغن های طبیعی نظیر روغن ارده کنجد، روغن زیتون و ... باید به سبک زندگی غالب تبدیل شود. کنجدسرا با افتخار اعلام می کند که یکی از پیشگامان ترویج مصرف روغن کنجد و ارایه آن با قیمت مناسب و کیفیت عالی است که خوشبختانه رضایت مشتریان را در بر داشته است.
