اگر تا حالا پشت بام یا بالکن خانه‌ای که کولر گازی دارد را دیده باشید، احتمالاً با آن جعبه فلزی بزرگ که فن داخلش می‌چرخد مواجه شده‌اید؛ این بخش، همان کندانسور کولر گازی است. کندانسور یکی از اصلی‌ترین قطعات کولر گازی است که در بخش خارجی (یونیت بیرونی) دستگاه قرار دارد. به همین دلیل است که معمولاً در فضای باز مثل پشت بام، بالکن یا کنار پنجره نصب می‌شود. کندانسور، معمولاً داخل یک جعبه فلزی بزرگ قرار دارد که فن بزرگی روی آن نصب شده و زمان روشن بودن کولر به‌طور مداوم می‌چرخد. این بخش از کولر برای عملکرد درست به جریان هوای آزاد و مناسب نیاز دارد و اگر به‌درستی کار نکند یا محل نصب و شرایط نگهداری‌اش مناسب نباشد، سرمایش دستگاه به‌طور جدی دچار مشکل خواهد شد.
در ادامه این راهنما از وبلاگ تخصصی سنجاق دقیق‌تر بررسی می‌کنیم که وظیفه کندانسور چیست، کجا باید نصب شود، چطور باید شسته شود، و چه مشکلاتی ممکن است برایش پیش بیاید.
آنچه در ادامه می‌خوانیم:
وظیفه کندانسور کولر گازی چیست؟
بدون عملکرد درست کندانسور، سیستم سرمایشی به‌طور کامل دچار اختلال می‌شود. وظایف کندانسور را می‌توان به چهار بخش اصلی تقسیم کرد:
1. خارج کردن گرمای اضافه
زمانی که گاز مبرد از کمپرسور خارج می‌شود، بسیار داغ است. اولین کاری که کندانسور انجام می‌دهد این است که این گرما را به فضای بیرون منتقل کند. با عبور هوا از روی لوله‌ها و پره‌های فلزی، گرما به بیرون هدایت می‌شود و دمای گاز کاهش پیدا می‌کند.
2. تبدیل گاز به مایع
پس از کاهش دما، گاز مبرد در داخل کندانسور به مایع تبدیل می‌شود. این مرحله بسیار مهم است، چون مبرد فقط در حالت مایع می‌تواند به داخل ساختمان برگردد و عمل خنک‌سازی هوا را انجام دهد.
3. تنظیم فشار در سیستم سرمایشی
عملکرد صحیح کندانسور به متعادل نگه‌داشتن فشار در سیستم کمک می‌کند. اگر گرما به‌درستی دفع نشود، فشار بالا می‌رود و ممکن است به کمپرسور آسیب وارد شود یا بازدهی دستگاه کاهش پیدا کند.
4. کمک به مصرف بهینه انرژی
وقتی کندانسور تمیز و سالم باشد، کولر گازی بهتر و با مصرف برق کمتر کار می‌کند. اما اگر این قطعه دچار مشکل باشد یا گرما را به‌خوبی دفع نکند، مصرف انرژی بالا می‌رود و سرمای تولیدشده کاهش می‌یابد.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل تنظیم کولر گازی
آیا ابعاد کندانسور کولر گازی متفاوت است؟
ابعاد کندانسور بستگی به توانایی کولر در دفع گرما دارد. کندانسور دستگاهی است که گرمای موجود در هوا را جذب کرده و از آن خارج می‌کند. بنابراین، کولرهای با ظرفیت بیشتر نیاز به کندانسور بزرگ‌تری دارند تا بتوانند گرمای بیشتری را دفع کنند. همچنین، برای دستگاه‌های کم‌مصرف و کوچک‌تر، کندانسور کوچک‌تر و فشرده‌تر طراحی می‌شود تا فضای کمتری اشغال کند.
تفاوت ابعاد کندانسور در کولرهای مختلف
-
کولرهای گازی کوچک (کمتر از 12,000 BTU):
-
ابعاد کندانسور این مدل‌ها معمولاً کوچک‌تر است و معمولاً در حدود 30x30 سانتی‌متر یا کمی بزرگ‌تر هستند.
-
این نوع کولرها برای فضاهای کوچک‌تر مناسب هستند و نیاز به کندانسور با ابعاد بزرگ ندارند.
-
کولرهای گازی متوسط (12,000 تا 18,000 BTU):
-
ابعاد کندانسور معمولاً در حدود 45x45 سانتی‌متر است.
-
این کولرها برای فضاهای متوسط و کاربردهای معمولی طراحی شده‌اند.
-
کولرهای گازی بزرگ (بیش از 18,000 BTU):
-
برای این مدل‌ها ابعاد کندانسور بزرگ‌تر است و به اندازه 55x55 سانتی‌متر یا بیشتر می‌رسد.
-
این کولرها توانایی تأمین سرمایش برای فضاهای بزرگ‌تر را دارند و نیاز به کندانسور بزرگ‌تری دارند.
بهترین محل برای نصب کندانسور کولر گازی کجاست؟
محل نصب کندانسور کولر گازی تأثیر زیادی بر عملکرد و کارایی دستگاه دارد. اگر کندانسور در مکان مناسبی نصب نشود، کولر نمی‌تواند به‌خوبی خنک‌سازی کند و ممکن است مشکلاتی برای آن ایجاد شود. پس برای نصب کندانسور کولر گازی باید به موارد زیر دقت کنید
-
فضای باز و جریان هوای مناسب: کندانسور باید در مکانی نصب شود که جریان هوای آزاد به‌راحتی به آن برسد. بهترین مکان برای نصب کندانسور، فضایی باز است که هیچ‌گونه مانعی برای عبور هوا از اطراف آن وجود نداشته باشد. این کمک می‌کند تا گرمای اضافی که از گاز مبرد می‌آید، به‌خوبی دفع شود و دمای سیستم به‌طور مناسب کاهش یابد.
-
دوری از تابش مستقیم آفتاب: یکی دیگر از نکات مهم این است که کندانسور نباید در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار بگیرد. تابش آفتاب می‌تواند باعث افزایش دمای کندانسور و کاهش راندمان کولر گازی شود. بنابراین، بهترین مکان نصب کندانسور جایی است که از آفتاب مستقیم دور باشد، مانند پشت‌بام‌های سایه‌دار یا مناطقی که توسط ساختمان یا درختان سایه‌دار می‌شوند.
-
فاصله مناسب از دیوارها و موانع: برای جلوگیری از اختلال در جریان هوا، باید حداقل فاصله ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر بین کندانسور و دیوار یا هر مانع دیگری رعایت شود. این فاصله به جریان هوا کمک می‌کند تا به‌راحتی از اطراف کندانسور عبور کند و گرما به‌خوبی دفع شود. نصب کندانسور خیلی نزدیک به دیوار باعث کاهش کارایی و راندمان دستگاه می‌شود.
-
دور از منابع آلودگی و گرد و غبار: کندانسور باید از منابع آلودگی و گرد و غبار دور باشد. گرد و غبار، برگ‌ها، دود یا هر نوع آلودگی محیطی می‌تواند باعث مسدود شدن لوله‌ها و پره‌های کندانسور شود و در نتیجه عملکرد آن را مختل کند. بنابراین، باید کندانسور را در مکانی نصب کنید که از این عوامل دور باشد و بتواند به‌طور مؤثر کار کند.
بیشتر بخوانید: علت سوختن کمپرسور کولر گازی چیست؟
راهنمای شستشوی کندانسور کولر گازی
در صورت کثیفی، وظیفه کندانسور به خوبی اجرا نمی‌شود. پس بهتر است اصول و راهنمای شست‌وشوی این قطعه را بلد باشید یا هر چند وقت یکبار برای سرویس آن اقدام کنید.
قبل از شروع هرگونه کاری، کولر گازی را خاموش کرده و برق دستگاه را قطع کنید. این اقدام به منظور حفظ ایمنی در هنگام کار با دستگاه ضروری است، زیرا کار کردن با کولر گازی تحت برق ممکن است خطراتی به همراه داشته باشد. برس نرم یا دمنده هوا برای پاکسازی گرد و غبار و آلودگی‌های سطحی کندانسور گازی بسیار مفید است. این کار باید به دقت انجام شود تا از آسیب دیدن پره‌ها جلوگیری شود.
حالا نوبت تمیز کردن می‌رسد. برای تمیز کردن لایه‌های گرد و غبار از جاروبرقی استفاده کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا گرد و غبارهای داخلی و خارج دستگاه را از لابه‌لای پره‌ها و لوله‌ها خارج کنید.
پس از پاکسازی سطح کندانسور از گرد و غبار، از شیلنگ آب با فشار کم استفاده کنید تا باقی‌مانده کثیفی‌ها و آلودگی‌ها را از کندانسور خارج کنید. دقت کنید که فشار آب زیاد نباشد، زیرا فشار بالای آب می‌تواند به پره‌ها و لوله‌ها آسیب بزند و باعث انحراف یا شکستگی آنها شود. شیلنگ را از فاصله مناسبی نگه دارید تا آب به‌خوبی به سطح کندانسور برسد و آلودگی‌ها پاک شوند.
در نهایت برای بررسی فن کندانسور، باید ابتدا مطمئن شوید که فن به درستی می‌چرخد و هیچ‌گونه مانعی در مسیر آن وجود ندارد. اگر فن کندانسور خراب یا آسیب دیده باشد، تبادل گرما به درستی انجام نمی‌شود و عملکرد کولر کاهش می‌یابد. در این صورت، باید فن را تعمیر یا تعویض کنید.
پس از اتمام شستشوی کندانسور و بررسی اجزای دستگاه، باید کولر را به وضعیت اولیه بازگردانده و برق آن را وصل کنید. سپس کولر را روشن کرده و عملکرد آن را بررسی کنید تا مطمئن شوید که هوای سرد به درستی در فضای اتاق پخش می‌شود و دستگاه به درستی کار می‌کند. در صورت وجود سیستم نمایشگر دما، باید دما را چک کنید تا مطمئن شوید که دمای کولر به درستی تنظیم شده است.
از چه شوینده‌‌ای برای کندانسور گازی استفاده کنیم؟
اگر کندانسور به‌شدت آلوده است یا چربی‌ها و آلودگی‌های سخت در آن تجمع کرده‌اند، می‌توانید از شوینده‌های مخصوص کندانسور استفاده کنید. این مواد شوینده مخصوصا برای از بین بردن چربی‌ها، گرفتگی‌ها و آلودگی‌های مقاوم طراحی شده‌اند. پس از اسپری کردن شوینده، اجازه دهید چند دقیقه روی سطح کندانسور باقی بماند و سپس با آب سرد آن را شستشو دهید. حتماً پس از استفاده از شوینده‌ها، کندانسور را به‌طور کامل با آب شستشو دهید تا هیچ‌گونه باقی‌مانده‌ای از مواد شوینده در دستگاه باقی نماند. این مواد شیمیایی می‌توانند به سیستم کولر آسیب بزنند.
دلایل یخ زدن کندانسور کولر گازی چیست؟
کمبود مبرد (گاز فریون)
یکی از مهم‌ترین دلایل یخ زدن و پایین آمدن بهره وری در وظیفه کندانسور کولر گازی، کمبود گاز فریون یا مبرد است. اگر مقدار مبرد در سیستم کم باشد، فشار در کندانسور پایین می‌آید و باعث می‌شود که دمای آن کاهش پیدا کند. در نتیجه، بخار مبرد که باید به گاز تبدیل شود، به مایع تبدیل شده و در لوله‌ها یخ می‌زند. این مشکل معمولاً به دلیل نشتی مبرد ایجاد می‌شود. وقتی کولر گازی مبرد کافی نداشته باشد، عملکرد صحیح آن مختل می‌شود و کندانسور یخ می‌زند.
مشکل در فن کندانسور
اگر فن کندانسور به درستی کار نکند یا دچار خرابی شود، تبادل حرارت در کندانسور به درستی انجام نمی‌شود. در این صورت، گرمای کافی از کندانسور خارج نمی‌شود و به تدریج دمای آن پایین می‌آید و باعث یخ زدن آن می‌شود.
برای اطمینان از کارکرد صحیح فن، باید بررسی کنید که هیچ‌گونه مانعی در مسیر حرکت آن وجود نداشته باشد و فن به راحتی بچرخد.
انسداد در لوله‌ها یا فیلتر هوا
انسداد در لوله‌های هوا یا فیلتر هوای کولر گازی نیز می‌تواند باعث کاهش جریان هوا و کاهش دمای کندانسور شود. این انسداد‌ها باعث می‌شوند که هوای گرم به کندانسور نرسد و در نتیجه یخ زدگی اتفاق بیفتد. بنابراین، تمیز نگه داشتن فیلتر هوا و لوله‌های انتقال هوا می‌تواند از یخ زدن کندانسور جلوگیری کند.
تنظیم نادرست دمای کولر
تنظیم نادرست دمای کولر گازی، به خصوص اگر دما خیلی پایین تنظیم شود، می‌تواند باعث یخ زدن کندانسور شود. زمانی که دمای کولر خیلی پایین باشد، سیستم نمی‌تواند به درستی گرما را از داخل محیط خارج کند و کندانسور ممکن است یخ بزند. توصیه می‌شود که دمای کولر را در محدوده‌ای تنظیم کنید که به عملکرد بهینه سیستم کمک کند (معمولاً بین ۲۳ تا ۲۶ درجه سانتی‌گراد).
دمای محیط بسیار پایین
در برخی شرایط، اگر دمای محیط به طور غیرمعمولی پایین باشد (مثلاً در فصول سرد سال)، ممکن است کولر گازی نتواند به درستی عملکرد خود را انجام دهد. این شرایط می‌تواند باعث شود که دمای کندانسور به قدری کاهش یابد که یخ بزند.
خرابی در ترموستات
ترموستات وظیفه تنظیم دمای سیستم را بر عهده دارد. اگر ترموستات خراب باشد و سیگنال‌های نادرست ارسال کند، ممکن است کولر به طور مداوم کار کند و باعث کاهش دما و یخ زدن کندانسور شود.
راه‌های جلوگیری از یخ‌زدن کندانسور
-
بررسی و شارژ مبرد: اگر مشکلی در سطح مبرد وجود دارد، باید کولر گازی را شارژ کنید و از نشتی آن جلوگیری نمایید.
تمیز کردن فیلترها و لوله‌ها: فیلترها و لوله‌های کولر را به طور منظم تمیز کنید تا جریان هوا به درستی برقرار باشد. -
بررسی عملکرد فن: مطمئن شوید که فن کندانسور به درستی کار می‌کند و هیچ‌گونه مانعی برای حرکت آن وجود ندارد.
-
تنظیم صحیح دما: دمای کولر را در محدوده مناسب نگه دارید و از تنظیم آن در دماهای خیلی پایین خودداری کنید.
-
استفاده از سرویس دوره‌ای: سرویس دوره‌ای کولر گازی برای پیشگیری از مشکلاتی مانند یخ زدن کندانسور بسیار موثر است.
در این راهنما با نقش کلیدی کندانسور کولر گازی آشنا شدید و دیدید که این قطعه چگونه با دفع گرما، تبدیل گاز به مایع و کمک به مصرف بهینه انرژی، عملکرد سیستم سرمایشی را ممکن می‌کند. همچنین نکاتی درباره محل نصب، شیوه صحیح شست‌وشو، دلایل یخ‌زدگی و روش‌های پیشگیری از آن را بررسی کردیم تا بتوانید به‌درستی از کولر گازی‌تان مراقبت کنید.
با این حال، اگر وقت یا تجربه کافی برای بررسی و سرویس کندانسور ندارید، بهتر است این کار را به متخصص بسپارید. در «سنجاق» می‌توانید به‌راحتی سفارش تعمیر یا سرویس کولر گازی خود را ثبت کنید و از خدمات حرفه‌ای و قابل‌اعتماد کارشناسان در محل بهره‌مند شوید.
برای ثبت سفارش، کافیست وارد سایت یا اپلیکیشن سنجاق شوید و با چند کلیک ساده، از خدمات نصب کولر گازی استفاده کنید.
