یکی از مشکلات شایع در خانه‌های قدیمی و ساختمان‌هایی که به فاضلاب شهری وصل نیستند، پر شدن چاه فاضلاب است. درست است که پر شدن چاه فاضلاب ممکن است ده تا بیست سال زمان ببرد، اما گاهی به دلایل مختلف چاه فاضلاب زودتر از زمان پیش‌بینی‌شده پر می‌شود و دردسرهایی ایجاد می‌کند که اغلب برای آن‌ها آمادگی نداریم. عدم تخلیه چاه فاضلاب در زمان مناسب می‌تواند خطراتی نیز به همراه داشته باشد. در این مطلب قصد داریم درباره دلایل، علائم و خطرات پر شدن چاه فاضلاب صحبت کنیم تا شما آمادگی لازم را برای رویارویی با این مشکل داشته باشید.
آنچه در ادامه می‌خوانیم:
دلایل پر شدن چاه فاضلاب
پر شدن چاه فاضلاب می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از این دلایل به رعایت نشدن استانداردها در حفر چاه برمی‌گردد و برخی دیگر تابع گذر زمان هستند. با رعایت نکاتی می‌توان بعضی از این دلایل را کنترل کرد.
جنس خاک اطراف چاه
فاضلاب ورودی به چاه فاضلاب باید بتواند در زمین جذب شود. قدرت جذب آب در خاک‌های مختلف یکسان نیست. در مناطق کوهستانی که چاه در سنگ حفر می‌شود قدرت کشش آب کم‌تر است و چاه زودتر پر می‌شود. اما در مناطقی که چاه در زمین شنی حفر می‌شود ممکن است تا ۲۵ سال خبری از پر شدن چاه نباشد.
عمق کم چاه
هر چاهی که حفر می‌شود حجم مشخصی از فاضلاب را می‌تواند در خود جای دهد. اگر حجم چاه کم باشد طبیعتا فاضلاب کمتری در آن جای می‌گیرد. حجم چاه به عمق آن و هم‌چنین بزرگی انباره آن بستگی دارد. انباره قسمت انتهایی چاه است که قطر آن بیشتر از بالای چاه است و سطح بیشتری برای تماس آب و خاک و جذب آب وجود دارد. عمق و حجم مناسب برای چاه را می‌توان با در نظر گرفتن جمعیت ساختمان، تعداد واحدها و کاربری ساختمان تعیین کرد.
رسوب گرفتن چاه
در دیواره‌ها و کف چاه به مرور زمان رسوباتی ایجاد می‌شود که پس از گذشت چند سال می‌تواند حجم چاه و ظزفیت چاه برای جذب فاضلاب را کاهش دهد و باعث شود که چاه در مدت زمان کمتری پر شود.
ورود حجم زیاد فاضلاب به چاه
هرچقدر چاه بزرگ و پرحجم باشد، باز هم ظرفیت محدودی برای نگهداری و جذب فاضلاب دارد. اگر حجم فاضلاب ورودی بیشتر از حد تعیین‌شده برای چاه باشد چاه زود پر می‌شود. اگر تخمین حجم مناسب چاه برای ساختمان به خوبی انجام نشده باشد، ممکن ااست لازم باشد چاه دیگری برای ساختمان حفر شود.
ورود ضایعات به داخل چاه
ورود مواد زائدی از قبیل مو، چربی، زباله و... باعث می‌شود منافذ موجود در دیواره‌ها و کف چاه گرفته شوند و چاه نتواند مانند قبل عملیات جذب آب را انجام دهد. اگرچه نمی‌توان به صورت صد درصدی از ورود مواد زائد به چاه جلوگیری کرد، اما به هر صورت در مدت زمان طولانی چاه کارایی خود را از دست می‌دهد و پر می‌شود.
متصل بودن راه‌آب باران به چاه
برای جلوگیری از زود پر شدن چاه فاضلاب در ساختمان‌ها لازم است مسیر راه‌آب باران از لوله‌هایی که به چاه فاضلاب منتهی می‌شوند جدا باشد. چراکه با ورود ناگهانی و شدید حجم زیادی از آب باران به چاه فاضلاب، چاه توانایی خود در جذب آب را از دست می‌دهد و زمان زیادی نیاز است که آب جذب خاک شود. بنابراین ممکن است چاه به سرعت پر شود، بالا بزند و نیاز به تخلیه پیدا کند.
علائم پر شدن چاه فاضلاب
پر شدن چاه فاضلاب نشانه‌هایی دارد که اگر به آن‌ها توجه نکنیم ممکن است برای تخلیه چاه به‌موقع اقدام نکنیم و از خطرات پر شدن چاه فاضلاب در امان نمانیم.
بوی بد فاضلاب
از رایج‌ترین و اولین نشانه‌های پر شدن چاه فاضلاب، انتشار بوی نامطبوع فاضلاب در ساختمان است. این بو از طریق لوله‌های فاضلاب در دستشویی و آشپزخانه می‌پیچد. وجود ضایعات انسانی، پسماندهای غذایی و... در چاه فاضلاب باعث تولید گاز سپتیک می‌شود که بسیار بدبو است. هنگامی که چاه خالی است حجم این گاز کم است و به بیرون سرایت نمی‌کند. اما وقتی چاه پر می‌شود تراکم گاز سپتیک بیشتر می‌شود و منجر به بوی بد در کل ساختمان می‌شود.
نم و رطوبت
هرچه چاه پرتر شود سطح فاضلاب در آن بالاتر می‌آید و بخارات بیشتری از آن متصاعد می‌شود. این بخارات در دیواره‌ها و سقف چاه ایجاد رطوبت می‌کنند و این رطوبت به تدریج به زمین و دیوارهای اطراف چاه منتقل می‌شود. از نشانه‌های مهم پر شدن چاه جذبی می‌توان به رطوبت و نم در موزاییک‌ها و دیوارها اشاره کرد.
شنیده شدن صدای آب
اگر چاه فاضلاب خالی باشد آبی که از طریق لوله فاضلاب به درون چاه می‌ریزد صدایی ایجاد نمی‌کند و یا صدای بسیار کمی ایجاد می‌کند. درحالی که اگر چاه پر باشد صدای ریخته شدن آب در آن به وضوح شنیده می‌شود. با گوش دادن به صدای آب می‌توان به‌راحتی تشخیص داد که چاه پر شده است یا خیر.
بیرون زدن فاضلاب از لوله‌ها
بیرون زدن آب از کف‌شوی آشپزخانه و حمام، توالت، سینک آشپزخانه و... نیز ممکن است از نشانه‌های پر شدن چاه فاضلاب باشد. اما این امکان هم وجود دارد که دلیل این اتفاق گرفتگی چاه فاضلاب و یا لوله‌ها باشد، نه پر شدن چاه فاضلاب. در صورت بروز این اتفاق ابتدا از راه‌حل‌های لوله بازکنی استفاده کنید و اگر مشکل برطرف نشد، به سراغ تخلیه چاه بروید.
نشست زمین
از نشانه‌های پرخطر پر شدن چاه فاضلاب، نشست خاک و زمین اطراف چاه است. به دلیل رطوبت زیاد در اطراف چاهی که پر شده زمین نشست می‌کند و این می‌تواند زنگ خطری برای رسیدگی به وضعیت چاه فاضلاب باشد.
هجوم حشرات موذی
افزایش تعداد حشراتی مانند سوسک می‌تواند به دلیل افزایش گازهای متصاعدشده از چاه و بالا آمدن سطح چاه باشد. بوهای نامطبوع باعث می‌شوند این حشرات بیشتر تجمع کنند و بیرون بیایند.
خطرات پر شدن چاه فاضلاب
پر شدن چاه فاضلاب و توجه نکردن به نشانه‌های آن می‌تواند خطرات جانی و مالی در پی داشته باشد. توصیه می‌کنیم با دیدن هر یک از علائم پر شدن چاه فاضلاب از یک متخصص برای بررسی وضعیت چاه فاضلاب ساختمانتان کمک بگیرید و قبل از این‌که پر شدن چاه ضرر جانی و مالی به شما بزند از آن جلوگیری کنید.
ریزش چاه
با بالا آمدن سطح آب چاه فاضلاب، دیواره‌های چاه به‌تدریج سست می‌شوند و به‌راحتی با کوچک‌ترین ضربه و فشار فرو می‌ریزند. نشست چاه یکی از خطرناک‌ترین تبعات تخلیه نکردن به‌موقع چاه پرشده است. این نشست و ریزش نه‌تنها به ساختمان و محیط زیست آسیب می‌زند، بلکه می‌تواند امنیت جانی افراد را نیز تهدید کند.
گازگرفتگی و انفجار
فاضلاب موجود در چاه‌های فاضلاب به دلیل داشتن میکروارگانیسم‌ها و مواد شیمیایی دیگر، گازهای خطرناکی تولید می‌کند که نه‌تنها می‌تواند باعث مسمومیت و خفگی شود، بلکه خطر انفجار را نیز به همراه دارد. مخصوصا در روزهای گرم سال این گازها با شدت و در حجم بیشتری متصاعد می‌شوند و عدم تخلیه به‌موقع چاه فاضلاب در این روزها خطرناک‌تر است. به همین دلیل لازم است برای تخلیه چاه از یک تیم حرفه‌ای کمک گرفته شود.
نفوذ آب به پی ساختمان
اگر به پر شدن چاه فاضلاب به‌موقع رسیدگی نشود ممکن است آب به پی ساختمان نفوذ کند و آن را سست کند. هم‌چنین نم و رطوبت ناشی از آن به نمای ساختمان نیز آسیب می‌زند و دیوارها را مستعد ریزش می‌کند.
سخن پایانی
در این مطلب ما درباره دلایل، علائم و خطرات پر شدن چاه فاضلاب صحبت کردیم. این مشکل در اکثر ساختمان‌ها به‌راحتی قابل‌حل است. اما اگر نشانه‌های آن نادیده گرفته شود ممکن است خسارات بسیاری اعم از مالی و جانی به‌وجود آورد. هرچه این نشانه‌ها بیشتر نادیده گرفته شوند، نه‌تنها خطرات بیشتری ساختمان و ساکنین آن را تهدید می‌کند، بلکه هزینه‌های بیشتری برای لایروبی و سایر اقدامات تخلیه چاه لازم خواهد بود.
در صورت مشاهده هریک از نشانه‌های ذکر‌شده حتما از یک مختصص کمک بگیرید. پیشنهاد ما به شما استفاده از خدماات متخصصین سایت سنجاق است. شما می‌توانید به‌راحتی و فقط با ثبت یک سفارش رایگان در سایت یا اپلیکیشن سنجاق، از قیمت خدمات متخصصین این حوزه اطلاع پیدا کنید. سپس با مقایسه قیمت‌ها و مطالعه نظرات کاربران دیگر، متخصص مورد نظر خود را انتخاب کنید و از خدمات او بهره‌مند شوید.
